مركز خدمات بالینی ، مراقبتی و آموزشی در منزل پارسیان مهرپرور تحت نظارت مستقیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

  • info@mehrparvar.com
  • 021-44442410
علت تکرر ادرار در سالمندان | مرکز پارسیان مهرپرور

تکرر ادرار در سالمندان : 9 علت تکرر ادرار ، 9 درمان خانگی و قرص کنترل تکرر ادرار

9 دلیل زیاد دستشویی رفتن سالمندان و درمان آن

تکرر ادرار در سالمندان بسیار آزاردهنده است. نگهداری از سالمندان کاری بسیار دشوار است. مشکل ادرار زیاد در سالمندان مشکلی است که علاوه بر افراد خانواده می‌تواند پرستار سالمندان را نیز دچار مشکل کند. به همین منظور ما در این مقاله به بررسی علل تکرر ادرار در مردان و زنان مسن می‌پردازیم. همانطور که در ادامه خواهید خواند عواملی که باعث ایجاد تکرر ادرار در افراد مسن ، چه مردان و چه زنان سالمند و حتی افراد عادی و جوان می‌شود، شامل ۹ مورد است که برای درمان تکرر ادرار در سالمندان میتوانید از 9 روش درمان طبیعی و خانگی تکرر ادرار ، قرص کنترل ادرار و توصیه‌های پزشکی و مراقبتی مرکز پارسیان مهرپرور در رابطه با سالمندان استفاده کنید.

تکرر ادرار یا احساس ادرار داشتن زیاد چیست؟

تعریف تکرر ادرار در سالمندان: تکرر ادرار در سالمندان به افزایش نیاز به ادرار رفتن در افراد مسن اشاره دارد. در حالی که ادرار رفتن زمانی به طور طبیعی است، ادرار رفتن مداوم و مکرر ممکن است نشانگر مشکلات بهداشتی پایه باشد. تکرر ادرار، نوعی بیماری است که در همه نوع سن و جنسی دیده می‌شود، تعریف تکرر ادرار را می‌توان این گونه گفت: “ نیاز بیشتر برای رفع ادرار ” به طور کلی هر انسان بالغ روزانه حدود ۷۰۰ میلی لیتر تا ۳ لیتر ادرار دفع می‌کند و اگر این میزان افزایش پیدا کند فرد به دفعات بیشتری برای تخلیه ادرار نیازمند است.

علائم تکرر ادرار در سالمندان

شناختن علائم تکرر ادرار در سالمندان برای مداخله زودهنگام بسیار مهم است:

  • فوریت در رفتن به دستشویی
  • درد یا تنگی هنگام ادرار رفتن
  • مشکلات ادراری و ناتوانی در کنترل ادرار
  • افزایش تعداد مراجعات به دستشویی در طول روز و شب
  • وجود خون در ادرار (در صورت وقوع این مورد، باید به پزشک مراجعه شود).

علائم- تکرر ادرار در سالمندان | مرکز خدمات پرستاری سالمند مهرپرورتفاوت تکرر ادرار و بی اختیاری ادرار!

تکرر ادرار با بی‌ اختیاری ادرار در سالمندان متفاوت است، گاهی برخی افراد به دلیل مصرف زیاد مایعات و یا عوامل دیگر حجم ادرارشان افزایش پیدا می‌کند اما قابل کنترل است. اما در عارضه بی‌اختیاری، دفع ادرار بدون اختیار فرد است و غالبا زمان تحرک، عطسه، سرفه و یا خندیدن مقداری ادرار بدون اختیار فرد دفع می‌شود. بی اختیاری ادرار در زنان علت‌هایی مانند زایمان و یائسگی دارد و در مردان به علت بیماری‌های پروستات و ضعف عضلات لگن اتفاق می‌افتد. کنترل و یا درمان بی اختیاری ادرار با فیزیوتراپی و یا مصرف دارو تحت نظر پزشک قابل انجام است.

علت تکرر ادرار در افراد مسن

علت زیاد دستشویی رفتن و ادرار مکرر چیست؟ درک علل تکرر ادرار در سالمندان برای مدیریت موثر آن بسیار مهم است. در مورد عوامل تکرر ادرار موارد زیر را در ادامه خواهید خواند :

  1. دفع ادرار شبانه در سالمندان
  2. کم شدن حجم مثانه
  3. زایمان در زنان
  4. دیابت
  5. انسداد دستگاه ادراری
  6. عوامل طبیعی
  7. موارد محرک کلیه
  8. عفونت مجاری ادراری 
  9. عفونت پروستات در مردان، علت تکرر ادرار در مردان

۱. دفع ادرار شبانه در سالمندان

اگر شبها بیشتر دفع ادرار دارید امکان دارد افزایش سن هم در آن تاثیر داشته باشد. با بالا رفتن سن و در سالمندی تولید ادرار در شبها بیشتر می‌شود. در سالمندان دو سوم ادرار در شب و یک سوم ادرار در روز تولید می‌شود. این در حالی است که این عدد در جوانان دقیقا برعکس است. یعنی میزان دفع ادرار در جوانان در روز دو سوم و در شب برابر یک سوم خواهد بود. لازم است در مورد نکته گفته شده این مورد را نیز بدانید که دفع ادرار میزان مشخصی ندارد و در هر فرد، حتی در هر روز، فرق می‌کند.

تکرر ادرار شبانه در سالمندان | مرکز پارسیان مهرپرور

نکته مهم درمان خانگی تکرر ادرار در شب

علت تکرر ادرار سالمندان در شب: مصرف مایعات را اندازه گیری کنید. از مصرف مایعات زیاد در آخر وقت و قبل از خواب اجتناب کنید. از مصرف الکل، مرکبات و نوشیدنی مرکبات، قهوه، چای و گوجه فرنگی و محصولات مبتنی بر گوجه فرنگی خودداری کنید.

۲. کم شدن حجم مثانه از علل تکرر ادرار در سالمندان

تکرر ادرار در سالمندان و سایر افراد به خودی خود یک مشکل نیست و باید در مجموعه‌ای از عوامل مورد بررسی قرار گیرد. تنظیمات عصبی مثانه انسان طوری است که می‌تواند حدود ۲۵۰ سی‌ سی ادرار را نگهداری کند، بدون این‌ که برای فرد باعث ایجاد مشکل شود. اما گاهی حجم مثانه کم می‌شود و فرد با چند قطره ادرار نیز نیاز به تخلیه احساس می‌کند که به این حالت مثانه بی‌ثبات گفته می‌شود، اما بیشترین مشکلات مثانه به مشکلات عصبی آن مربوط می‌شود.

۳. مهم‌ترین علت تکرر ادرار در زنان سالمند : زایمان در زنان

شایع‌ترین علت زیاد دستشویی رفتن خانم‌ها، زایمان‌های مکرر است، زیرا مثانه و گردن مثانه یک زاویه طبیعی دارد که این زاویه طی زایمان‌ها به علت فشار نوزاد تغییر می‌کند و علت تکرر ادرار در زنان مسن می‌شود که عموما با بی‌اختیاری چند قطره‌ای نیز همراه است. شدیدترین نوع مشکل تکرر ادرار در خانم‌ها با عنوان “افتادگی مثانه” مطرح می‌شود.

۴. تاثیر دیابت در تکرر ادرار سالمندان

تکرر ادرار در سالمندان و افراد مسن و دیگر افراد که دیابت دارند به نوع دیابت این افراد بستگی دارد. در نوع دیابت شیرین به علت این‌ که دیابت، اعصاب بدن را مورد حمله قرار می‌دهد، عصب‌های مثانه نیز از این امر مستثنی نیستند. البته تکرر ادراری به خودی خود نشانه دیابت نیست و برای مشخص شدن ابتلا یا عدم ابتلا به دیابت، باید آزمایش خون انجام گیرد. در نوع دیابت عصبی علت تکرر ادرار، افزایش حجم ادرار است.همچنین خیلی از تکررهای ادراری، مقطعی و به دلیل شرایط روحی و فکری فرد سالمند است.

۵. انسداد دستگاه ادراری یکی از علل احساس ادرار کاذب

انسداد در هر جای دستگاه ادراری مثل سنگ کلیه یا سنگ مثانه مانع تخلیه کامل ادرار می‌شود. در این حالت پر شدن زودتر مثانه حادث می‌شود و احساس نیاز بیشتر به دفع ادرار را در سالمندان بوجود می‌آورد. همین عامل یکی دیگر از مجموعه عواملی است که می‎تواند باعث ایجاد این اختلال در دفع ادرار شود.

تکرر ادرار سالمندان | مرکز پارسیان مهرپرور

۶. عوامل طبیعی و تکرر ادرار در سالمندان

عوامل طبیعی مانند هوای سرد برای سالمندان، رفتن از مکان گرمسیر به سردسیر، خوردن بعضی مواد غذایی مانند ترب سیاه که باعث بیشتر شدن حجم ادرار در سالمندان می‌شود، هم می‌توانند دلایل تکرر ادرار باشد. به این نکات توجه ویژه ای داشته باشید چرا که شاید این عوامل برای شما مشکلات خاصی را ایجاد نکند ولی برای افراد مسن با توجه به کاهش حجم مثانه می‌تواند مشکل آفرین باشد.

۷. موارد محرک کلیه

مواد محرک کلیه و تحریک کننده‌های مثانه از علل شایع تکرر ادرار در سالمندان هستند و در صدر همه آنها کافئین و الکل قرار دارد، زیرا این مواد ادرار آورهای طبیعی هستند و باعث تشکیل بیشتر ادرار می‌شوند. برخی داروهای مدر (ادرارآور یا دیورتیک) و ضد فشارخون هم دفع ادرار را زیاد می‌کنند.

۸. عفونت مجاری ادراری

عفونت‌های مجاری ادرار که بسیار هم شایع هستند، با تحریک سیستم ادراری، دفع ادرار را زیاد می‌کنند. التهاب کلیه، که یک بیماری شدید کلیوی است و بیماری خاصی به نام التهاب بینابینی مثانه که ناراحتی مداوم دستگاه ادراری است نیز باعث تکرر ادرار در سالمندان می‌شوند. خانم‌ها بیشتر از مردان مستعد ابتلا به این مشکلات هستند و امکان دارد ایجاد درد در پشت یا شکم یا احساس سوزش به هنگام دفع ادرار کنند.

 عفونت ادرار | مرکز پارسیان مهرپرور

۹. مهم ترین علت تکرر ادرار در مردان : عفونت پروستات در مردان

عفونت پروستات در مردان هم همین علائم را دارد. به علاوه، انسداد در هر جای دستگاه ادراری (مثل سنگ کلیه یا سنگ مثانه) تخلیه کامل ادرار انجام نشود و این حالت پر شدن زودتر مثانه و احساس نیاز بیشتر به دفع ادرار را بوجود می‌آورد. تکرر ادرار در سالمندان مرد شدیدتر است، چون بزرگ شدن غده پروستات آنها بر میزراه (مجاری ادراری) فشار آورده و انسداد ایجاد می‌کند که در هنگام دراز کشیدن شبانه، تکرر ادرار را به دنبال دارد.

در هر صورت در مواردی که نیاز به مراجعه به پزشک است این کار را انجام دهید و مواردی که نیاز به درمان دارند، مثل عفونت، بزرگی پروستات، مشکلات کلیه، مثانه و مجاری ادراری، سنگ و … را به طور کامل درمان کنید.

روش‌های تشخیص تکرر ادرار در افراد مسن

پزشک پس از گرفتن تاریخچه بیمار، شرح حال و سپس معاینه فیزیکی کامل، سوالاتی از بیمار درباره تکرر ادرار و علائم آن می پرسد. این سوالات شامل :

  1. داروهای مصرفی
  2. میزان مصرف کافئین و الکل
  3. میزان حجم مایعات مصرفی در طول روز
  4. تغییرات در رنگ، بو و همچنین تداوم ادرار
  5. الگوی تکرر ادرار، برای مثال زمان شروع آن چه موقع است، تغییرات آن در طول روز، عوامل بهبود دهنده و وخیم کننده وضعیت

9 ماده طبیعی برای درمان خانگی تکرر ادرار در زنان و مردان سالمند

توجه : تمامی موارد درمان تکرر ادرار سالمندان در طب سنتی برای درمان دستشویی رفتن زیاد، برای افرادی که شرایط خاص دارند بایستی با مشورت با پزشک مصرف شود.

نام مواد طبیعی

 نحوه مصرف

رب یا خمیر انار 
  • یک رب یا خمیر از انار تهیه کنید.یک قاشق آن را به آب اضافه کنید و دوبار در روز مصرف کنید.
دانه‌های کنجد 
  • دانه‌های کنجد را با شکر زرد مخلوط کنید. این ترکیب برای کنترل تکرر ادرار مفید است.
دانه‌های زغال اخته
  • هسته‌های زغال اخته را پودر کنید. با زنجبیل ترکیب کنید. همچنین می‌توانید عسل یا آب مخلوط کنید – دوبار در روز مصرف کنید.
اسفناج آب پز
  • مصرف اسفناج آب پز، می‌تواند به کمتر شدن جریان ادرار کمک کند.
سرکه سفید درمان خانگی تکرر ادرار
  • دو قاشق غذا خوری سرکه سفید را با نصف فنجان آب گرم مخلوط کنید، و برای کاهش تکرر ادرار خود بنوشید.
جوش شیرین درمان خانگی تکرر ادرار در مردان
  • یک قاشق چای خوری جوش شیرین را با یک لیوان آب ترکیب کنید و هر چند روز یک بار بنوشید،
زیره سبز درمان خانگی تکرر ادرار در زنان
  • مصرف روزانه اش با آب گرم، به درمان تکرر ادرار ناشی از مشکلات گوارشی کمک می‌کند.
پودر دارچین درمان خانگی تکرر ادرار
  • سلامت کلیه‌ها را افزایش می‌دهد و به کاهش تکرر ادرار کمک می‌کند.
ماست برای درمان تکرر ادرار
  • غنی از پروبیوتیک‌هاست و به همین ترتیب به ارتقای سیستم گوارشی سالم و کلیه‌های سالم کمک می‌کند.

درمان یبوست برای جلوگیری از تکرر ادرار در سالمندان

سیب، سیب زمینی شیرین، تمشک، لوبیا، موز، برنج قهوه ای و آلبالو، این خوراکی‌ها برای رفع یبوست مناسب است، زیرا یبوست باعث تکرر ادرار می‌شود. تمرینات کنترل مثانه را با نگه داشتن ادرار برای زمان‌های طولانی مدت در طول روز تمرین کنید. توجه داشته باشید، که نگه داشتن ادرار برای مدت زمان در زمانی که واقعا به توالت رفتن نیاز شدیدی دارید ،مضر است و خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد، بنابراین این کار را در این زمان انجام ندهید.

درمان یبوست و تکرر ادرار سالمندان | مرکز پارسیان مهرپرور

زمان مراجعه به پزشک برای تکرر ادرار در سالمندان

درمان خانگی تکرر ادرار در برخی از موارد کاری درست و شایسته ای نیست. به نظر شما برای جلوگیری از تکرر ادرار در سالمندان چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟ برخی افراد به صورت خودسرانه به مصرف قرص تکرر ادرار دست می‌زنند و این کار می‌تواند مشکلاتی را بعدا به وجود آورد. در صورت رویت موارد زیر زمان مراجعه به پزشک فرا می‌رسد:

  • اولین مورد این است که با وجود مصرف کم مایعات و محرک‌های مثانه، تکرر ادرار هنوز وجود دارد.
  • تکرر ادرار مانع انجام عادی کار، مسافرت یا خواب فرد می‌شود.
  • تکرر ادرار با احساس نیاز به دفع ادرار همراه است.
  • درد و سوزش با تکرر ادرار همراه است.

قرص و دارو برای درمان تکرر ادرار در سالمندان

درمان تکرر ادرار با درمان عامل زمینه‌ای و اصلی موفقیت‌آمیز است. به طور مثال اگر عامل، عفونت مجرای ادراری باشد، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود و یا اگر بیماری دیابت و مشکل پروستات عامل تکرر باشد، کنترل قندخون و یافتن مشکل پروستات درمان علت زمینه‌ای می‌باشد. داروهای درمان تکرر ادرار سالمندان که فقط با تجویز پزشک قابل استفاده هستند به شرح زیر می باشد.

قرص کنترل ادرار در سالمندان

 قرص داریفناسین قرص ضد تکرر ادرار
میرابگرون (میربتریک) قرص درمان تکرر ادرار
تولترودین (دیتروم LA) درمان سریع تکرر ادرار در مردان
ایمی پرامین (توفرانیل) درمان سریع تکرر ادرار در زنان
تروسپیوم (Sanctura XR) قرص تکرر ادرار سالمندان
اکسی بوتینین (دیتروپان) برای بی اختیاری و تکرر ادرار
دسموپرسین استات (نوکتیوا) قرص تکرر ادرار سالمندان
وسیکیر یا همان سولیفناسین (وزیکر)،  قرص کنترل ادرار در سالمندان
اکسی بوتینین (اکسی ترول). تنها داروی قابل استفاده برای درمان تکرر ادرار خانم‌ها

درمان زیادی ادرار | مرکز پارسیان مهرپرورنکات مراقبتی از سالمندان مبتلا به تکرر ادرار

هنگامی‌که سالمند نیاز به تخلیه ادرار دارد، آن را انجام دهید زیرا نگه‌داشتن ادرار ، خطر عفونت را افزایش می‌دهد. برای سالمندان از لباس‌های تنگ استفاده نکنید. برای سالمندان مبتلا به دیابت مزمن ، مدیریت قند خون را انجام دهید. اگر سالمند دارای اضافه وزن است ، سعی کنید با رژیم غذایی مناسب و در صورت امکان ورزش ، به کنترل وزن وی کمک کنید.

پرسش‌های متداول

آیا تکرر ادرار در سالمندان بخشی از طبیعت پیری است؟ تکرر ادرار در سالمندان ممکن است به عنوان یک عارضه طبیعی از پیری رخ دهد، اما ممکن است نشانگر مشکلات بهداشتی اساسی نیز باشد. مهم است که برای ارزیابی صحیح به پزشک مراجعه کنید.

  • آیا همیشه جراحی برای درمان تکرر ادرار در سالمندان لازم است؟ در برخی موارد، به ویژه اگر یک مشکل اساسی مانند بزرگ شدن پروستات وجود داشته باشد، جراحی ممکن است توصیه شود.
  • آیا می‌توان تکرر ادرار در سالمندان را جلوگیری کرد؟ گرچه همیشه قابل پیشگیری نیست، تغییرات در سبک زندگی و درمان زودهنگام علل اساسی می‌تواند به مدیریت و کاهش تکرر ادرار کمک کند.
  • آیا راهکارهای خانگی برای مدیریت تکرر ادرار در سالمندان وجود دارد؟ بله، برخی از تغییرات در سبک زندگی مانند تغییرات در رژیم غذایی و تمرینات کف لگن می‌توانند در مدیریت تکرر ادرار مؤثر باشند.
  • کی باید به کمک پزشکی جهت تکرر ادرار در سالمندان مراجعه کرد؟ اگر شما یا عزیزانتان تجربه تکرر ادرار ناگهانی یا شدید، درد هنگام ادرار رفتن یا وجود خون در ادرار داشته باشید، باید به طور فوری به پزشک مراجعه کنید.
  • آیا داروها ممکن است تکرر ادرار در سالمندان را بدتر کنند؟ بعضی از داروها ممکن است به تکرر ادرار افزوده کنند. اگر مشکوک به تأثیر دارویی بر تکرر ادرار هستید، با پزشک خود در مورد گزینه‌های دارویی دیگر مشورت کنید.

خلاصه مطلب تکرر ادرار در سالمندان

تکرر ادرار در سالمندان مشکلی است که هم زنان سالمند و هم مردان سالمند را درگیر می کند و باعث می‌شود آنان ، بیش از حد معمول نیاز به دستشویی رفتن پیدا کنند. تکرر ادرار می‌تواند روال عادی زندگی سالمندان را مختل کرده و باعث اختلال در خواب شود و مراقبت از آنان را برای اطرافیان دشوار کند. فراموش نکنید که درمان تکرر ادرار بدون فهمیدن علت آن می تواند کوتاه مدت و موقتی باشد، این اختلال در بدن به علت بیماری‌های متفاوتی رخ می دهد.

پارسیان مهرپرور مرکز تخصصی پرستاری در منزل است و پرستاری از سالمندان بیمار را در اولویت‌های خود قرار داده است. چرا که این مسئله می تواند در بهبود حال خانواده‌ها تاثیر بسزایی داشته باشد.