عرق سوز شدن نوزاد (prickly heat) چیست؟
عرق سوز شدن نوزاد ناشی از جوشهای پوستی ناشی از گرما بیش از حد محیط است. نشانههای آن برآمدگیهای کوچک و تاولهای ریز روی پوست است. کودکانی که پوست روشن دارند بیشتر عرق سوز میشوند. این مشکل بیشتر نوزادان را درگیر میکند. البته ممکن است کودکان در تمامی سنین بدنشان عرق سوز شود. عرق سوز شدن بیشتر در نواحی چینهای پوست که لباس به تن میچسبد،مانند سینه، شکم، گردن، لای پاها و باسن دیده میشود. این مشکل را با هم بررسی میکنیم زیرا سبب بی قراری کودک و ناراحتی مادر و پرستار نوزاد میشود.
مواردی که قصد بررسی آنها را داریم:
- علل عرق سوز شدن نوزاد
- خطرات عرق سوز شدن نوزادان
- درمان عرق سوز شدن نوزاد
- ۱۰ روش درمان خانگی عرق سوز شدن نوزاد
- پیشگیری از عرق سوز شدن نوزاد
- چه زمان کودک عرق سوز شده را نزد پزشک ببریم؟
علل عرق سوز شدن نوزاد و کودک
در صورتی که نوزاد بیش از اندازه عرق کند، منافذ پوست او بسته میشود. عرق نمیتواند خارج شود و همین باعث عرق سوز شدن نوزاد میشود. اگر کودک در هر فصلی زیادی لباس بپوشد باعث عرق کردنش میشود. لباس تنگی که به تن بچسبد، نوزاد را عرق سوز میکند. گاهی اوقات هم مالیدن پمادهای موضعی مخصوص سرفه روی سینه کودک، موجب عرقسوز شدن این ناحیه در نوزاد میگردد.
7 علت عرق سوز شدن گردن نوزادان و کودکان
پوست نوزادان بسیار لطیف و حساس است و باید در مراقبت کردن از آن بسیار دقت کرد، بخصوص قسمتهای چین دار مانند نزدیک زانو، ران ، زیر بغل، آرنج و گردن نوزادان. عرق سوز شدن گردن نوزادان علی الخصوص در 5 ماهگی بسیار شایع است. در ادامه مطلب به علل اصلی و مهم سوختگی گردن نوزادان میپردازیم:
1- نیش استورک از علل عرق سوز شدن نوزاد
نقطههای کوچک صورتی رنگ که در هنگام تولد ظاهر میشوند، اینها تحریکات پوستی نیستند بلکه رگهای خونی هستند که در نزدیکی زیر لایه پوست جمع میشوند، آنها اغلب تنها پس از چند ماه بعد از تولد ناپدید میشوند.
2- تحریکات گرمایی از علل عرق سوز شدن نوزاد
عرق سوز شدن بر اثر گرمای تابستان غیر معمول نیست، به خصوص در اطراف گردن و بالاتنه و دلیل آن گرما و حساس بودن پوست کودک میباشد، این تحریکات دانههای قرمز و کوچکی هستند که بیشتر میشوند و معمولا عرق سوز شدن نامیده میشوند.
3- عرق سوز شدن گردن نوزاد بعلت تحریک پوستی
کودکان دارای پوست بسیار حساسی هستند و در چند ماه اول کودک دچار تحریکات پوستی و به خصوص در قسمت گردن میشود، گردن آنها گوشتالو و چاق است ، به همین دلیل بیشتر در معرض سوزش قرار دارد، اغلب چینهای گردنشان به هم مالیده شده و موجب عصبانیتش میشود، این مشکل تا زمانی که کودک بتواند سر خود را بدون نیاز بلند کند، وجود دارد.
4- عفونت قارچی یکی از علل عرق سوز شدن گردن کودک
مشکلات قارچی در نوزادان میتواند رایج باشد، به دلیل این که چینها و رطوبت ، مکانی عالی برای رشد کاندیدا است. مخمر شایع ترین عفونت در کودکان است، اگر کودک شما اساسا شیر مادر میخورد، احتمالا مقداری از شیر بیرون میریزد و این رطوبت در اطراف گردن او باعث ایجاد مخمر خواهد شد.
سایر علل عرق سوز شدن کودکان و نوزادان
5- اینترتریگو از دلایل عرق سوز شدن نوزاد : اغلب در کسانی که گونههای چاق دارند، پیدا میشود، زمانی که کودک برای نگه داشتن سر خود به بالا زمان سختی را میگذراند، ممکن است باعث رطوبت و رشد باکتری شود و این عرق سوز شدن زمانی که کودک سرش را در حالت عادی نگه دارد، برطرف میشود.
6- تحریکات بزاق از علل عرق سوز شدن کودکان : اگر کودک شما بزاق زیادی دارد، ممکن است این عرق سوز شدن به این دلیل باشد، این امر به ویژه زمانی درست است که نوزاد در حال درآوردن دندان باشد ، به همین دلیل چانه و گردن آنها همیشه مرطوب است و همین خیسی باعث خارش میشود، تا زمانی که کودک شما از این مرحله خلاص شود، ممکن است از این تحریکات اذیت شود، خشک نگه داشتن پوست آنها و تمیز کردن آن راهی برای بهبود است.
7- آلرژی از علل عرق جوش کودکان و نوزادان : پوست نوزاد حساس به آلرژی است و این آلرژی باعث عرق سوز شدن گردن آنها میشود، این میتواند به دلیل مواد پاک کننده و تحریک کننده مانند شامپو،صابون و یا محصولات پوستی باشد، شما باید محصولات و صابونهایی را با حداقل حساسیت انتخاب کنید.
خطرات عرق سوز شدن نوزاد
عرق سوز شدن نوزاد مشکل جدی نیست اما باید بدانید که عرقسوز شدن به این معنی است که کودک بیش از اندازه گرمش شده است. و باید عرق سوز شدن کودک را جدی بگیرید و سریع نوزاد را خنک کنید، چون امکان دارد نوزاد دچار گرمازدگی یا ضعف در اثر گرما شود. عرق سوز شدن معمولا دردناک نیست، اما میتواند خارش و سوزش زیادی داشته باشد. بعضی از جوشها ممکن است نسبت به لمس حساس باشند.
عرق سوز شدن ناحيه تناسلی نوزاد
علت ادرار سوختگی کودکان چیست و چرا بعضی از نوزادان دچار این مشکل میشوند؟ مدفوع و ادرار اگر به مدت طولانی در پوشک باقی بمانند، میتوانند آمونیاک بسازند. تماس این ماده با پوست معمولا باعث سوختگی خفیف شیمیایی میشود. بوی تندی که هنگام تعویض پوشک با آن مواجه میشوید، ناشی از وجود همین ماده محرک است. از طرفی، راشهای پوستی کودکان در شرایط گرم و مرطوب خود را نشان میدهند. بههمیندلیل، تعویض دیرهنگام پوشک محرک قوی برای بروز آن روی پوست حساس نوزادان است. اگر کودک شما بهدلایل مختلفی تکرر ادرار داشته باشد، ممکن است بیشتر در معرض ادرار سوختگی قرار بگیرد.
سایر علل موثر در ادرار سوختگی کودکان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم شستشوی کودک یا استفاده از دستمال مرطوب بعد از هر بار تعویض پوشک.
- استفاده از پوشک یا لباسهای خیلی تنگ که باعث سایش بیشازحد پوست با ادرار میشود.
- عفونت باکتریایی یا مخمری (قارچی). التهاب ساده پوستی ادرار سوختگی بستر مناسبی برای رشد باکتریها و مخمرها ایجاد میکند.
- مصرف یک ماده غذایی جدید. همانطورکه نوزادان شروع به خوردن غذاهای جامد میکنند، ترکیب مواد ادرار و مدفوع آنها نیز تغییر میکند.
- استفاده از یک برند جدید پوشک. گاهی ممکن است علائم ادرار سوختگی را در اثر استفاده از یک برند جدید پوشک یا دستمال مرطوب کودک مشاهده کنید.
- پوست حساس نوزاد. نوزادان مستعد برای ابتلا به بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک یا درماتیت سبورئیک (اگزما)، ممکن است در صورت عدم رعایت بهداشت کافی و تماس زیاد با ادرار دفع شده در پوشک زودتر علائم ادرار سوختگی را نشان دهند
پودر بچه درمان عرقسوز شدن نوزاد و کودک
سعی کنید کودک را خنک کنید. لباسهای کودک را از تنش درآورید و کودک را به اتاقی خنک یا جایی که سایه باشد منتقل کنید.قرار دادن پارچه خیس و خنک روی قسمتهایی از بدن کودک که عرقسوز شدهاند نیز مؤثر است.اگر کودک را حمام کردید بدن کودک را با حوله خشک نکنید بگذارید بدن کودک خود به خود خشک شود. روی ناحیه عرقسوز شده کرم یا پماد و همینطور پودر بچه ( اکسید روی ) نمالید، این کار با جلوگیری از جریان یافتن هوا، عرقسوز را بدتر میکند.
استفاده از دستگاه تهویه برای شبهای گرم اتاق نوزاد توصیه میشود. اگر تهویه ندارید در اتاق کودک پنکه روشن کنید. باد پنکه را مستقیم به جایی نزدیک به کودک هدایت کنید، اما نه مستقیم به سمت خود او؛ بهتر است پنکه را از کودک دور کنید تا اندازه ای که فقط نسیمی خنک داشته باشد. مراقب باشید کودک بیش از اندازه خنک نشود! ناخنهای کودک را کوتاه کنید که قسمتهای سوخته را نخاراند.
۱۰ روش درمان خانگی عرق سوز شدن نوزاد و کودک
برای همه ما تابستان را فصلی دوست داشتنی است. اما مادر صاحب نوزاد و پرستار کودک در این ماه سختیهای زیادی دارند. عرق سوز شدن نوزاد در این فصل به دلیل گرم شدن هوا بیشتر اتفاق میافتد. برای آنها سوال است که برای درمان عرق سوز شدن کودک و نوزاد چی خوبه ؟
در ادامه راههای درمان خانگی این بیماری را بررسی میکنیم:
- استفاده از جوی دوسر
- استفاده از کمپرس آب سرد
- برگ درخت سنجد برای درمان عرق سوز شدن
- استفاده از جوش شیرین
- آلوئهورا برای درمان عرق سوز شدن
- استفاده از آرد نخودچی
- انبهی خام برای درمان عرق سوز شدن
- استفاده از خیار
- گلاب برای درمان عرق سوز شدن
- استفاده از ماست
۱- استفاده از جوی دوسر ، درمان عرق سوز شدن نوزاد در طب سنتی
یک فنجان جوی دوسر را آسیاب و به وان آب سرد اضافه کنید خوب هم بزنید تا مثل شیر شود. سپس نیم ساعت در آب بنشینیدو بدن خود را با حولهای نرم خشک کنید.
۲- استفاده از کمپرس آب سرد برای درمان عرق جوش نوزاد
کمپرس آب سرد حالت خارش، التهاب و عرق سوز را از بین میبرد. چند قطعه یخ را درون پارچهای بپیچید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی ناحیه بگذارید. بهمدت ۲ تا ۳ روز، این کار را در هر ۴ تا ۶ ساعت تکرار کنید.
۳- برگ درخت سنجد برای درمان عرق سوز شدن
کمی برگ تازهی درخت سنجد را بهشکل خمیر دربیاورید و روی نواحی عرقسوزشده بگذارید. بعد از خشک شدن پوست را با آب سرد بشویید.
۴- استفاده از جوش شیرین برای درمان عرق سوز شدن نوزادان
جوش شیرین همچون ماسک پوست را لایه برداری میکند. یک قاشق چایخوری جوششیرین را به یک فنجان آبسرد اضافه کنید. یک پارچه آغشته به این آب را ۱۰ دقیقه روی نواحی عرقسوزشده قرار دهید.
۵- آلوئهورا برای درمان عرق سوز شدن
ژل آلوئهورا را روی نواحی عرقسوز شده بگذارید. بعد از ۲۰ دقیقه با آب سرد دوش بگیرید.
۶- استفاده از آرد نخودچی
آرد نخودچی رطوبت اضافی بدن را جذب میکند. آرد نخودچی منافذ پوستی را باز میکند، سلولهای مرده را تسکین میدهد. ۲ تا ۳ ق. غ آردنخودچی را با آب ترکیب کنید تا خمیر بشود. خمیر را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی نواحی عرقسوز بگذارید و بعد با آب سرد آن را بشویید.
۷- انبهی خام برای درمان عرق سوز شدن
۲ انبه را با ۲ فنجان آب بپزید به صورت پالپ درآورید و بعد از سرد شدن بنوشید.
۸ – استفاده از خیار
خیار را نازک کنید. ۲ ق .غ آبلیمو اضافه کنید. به مدت ۱۰ دقیقه روی پوست بگذارید.
۹- گلاب برای درمان عرق سوز شدن نوزاد
- مقداری گلاب را با ۴ قاشق غذاخوری عسل و مقداری آب ترکیب کنید.
- این ترکیب را در قالب یخ بریزید و اجازه بدهید که منجمد شود.
- قالبهای گلاب یخی را درون پارچهای نخی بپیچید و روی پوست بگذارید.
- گلاب تعادل PH پوست را حفظ میکند و چربی پوست را کنترل میکند.
۱۰ – استفاده از ماست
ماست سرد را ۱۵ دقیقه روی قسمت عرق سوز شده قرار داده سپس با آب سرد بشویید.
کالاندولا برای عرق سوز شدن گردن نوزاد
بهترین پماد برای عرق سوز شدن گردن نوزاد: استفاده از پماد کالاندولا برای عرق سوز شدن گردن نوزاد میتواند به کاهش التهاب و رفع علائم کمک زیادی کند. یکی دیگر از روشهای درمان عرق سوز شدن گردن نوزاد استفاده از لوسیون «کالامین» یا «لانولین» است. اگر میزان عرق سوز شدن گردن نوزاد و بثورات پوستی شدید است، میتوانید کمی لوسیون کالامین روی محل آسیب دیده بزنید تا خارش و سوزش نوزاد قطع شود.
وازلین برای عرق سوز شدن نوزاد
عرق سوز شدن پوست را میتوان به عنوان یک سوختگی ملایم خارجی قلمداد کرد. از آنجایی که وازلین تاثیر ایده آلی در درمان سوختگی دارد، برای درمان عرق سوز شدن نیز موثر عمل خواهد کرد. پوست عرق سوز شده دچار خشکی و خارش میباشد. اگر این خشکی و خارش از بین رفته و کنترل شود، میتوان عرق سوز شدن را نیز درمان کرد. برای درمان سایش خشک در عرق سوز شدن، ناحیه مورد نظر را چرب کنید. وازلین پوست را چرب کرده و از سایش پوست روی پوست جلوگیری میکند. این عمل در نهایت موجب از بین رفتن عوارض عرق سوز شدن و درمان این مشکل خواهد شد. برای استفاده از وازلین جهت درمان عرق سوز شدن بهتر است:
- محل مورد نظر را با آب خنک شست و شو داد. شست و شو به صورت ملایم و بدون فشار دست و ماساژ انجام دهید؛ ناحیه سوخته ، دردناک است.
- مقدار ملایمی از وازلین روی پوست قرار دهید. سطح پوست را با لایه نازکی از وازلین بپوشانید.
- بعد از 30 تا 60 دقیقه بهتر است پوست را با آب خنک شستشو دهید و وازلین را پاک کنید.
چگونه از عرق سوز شدن نوزاد پیشگیری کنیم؟
در هوای گرم، لباسهای گشاد و سبک به کودک بپوشانید. از لباسهای نخی برای کودک استفاده کنید زیرا لباسهای نخی و گشاد باعث میشود کودک راحت تر عرق کند. لباسهایی با الیاف مصنوعی و پلاستیکی به کودک نپوشانید. در روزهای خیلی گرم کودک را در خانه نگه دارید یا به دنبال مکانهای خنک یا سایهدار برای نشستن یا بازی برای کودک باشید. به اندازه کافی به کودک آب و مایعات بدهید تا بدنش کم آب یا دهیدراته نشود. به طور مرتب کودک خود را از این لحاظ که زیاد گرمش است یا نه کنترل کنید. اگر مطمئن نیستید، پوستش را لمس کنید. اگر گرم و نمدار بود به این معناست که بیش از اندازه گرمش شده است.
نکات طلایی برای جلوگیری از عرق سوز شدن نوزاد
- نوزادان را خشک و خنک نگه دارید.
- در هوای گرم یا مرطوب، لباس نخی خنک و عرق گیر به تن کودک بپوشانید.
- استفاده از لباس نخی خنک از عرق سوز شدن پوست کودک جلوگیری میکند.
- کرم، پماد عرق سوز نوزاد و پودر بچه به پوست کودک نمالید. این مواد فقط روزنههای پوستشان را میبندد.
- نوزادان را در فضایی قرار دهید که تهویه هوای مناسب داشته باشد یا از پنکه با دور آرام استفاده کنید.
توصیههایی برای کودکانی که زیاد عرق سوز میشوند
- به کودک خود لباسهای تنگ نپوشانید.
- پوست سوخته را باز نگه دارید و روی آن را نپوشانید.
- در ساعات اوج گرما ، تا جایی که امکان دارد، کودک را بیرون نبرید.
- از صابونهایی که پوست را خشک میکنند، برای تمیزی نواحی استفاده نکنید.
- از لباسهای نخی و نازک در هوای گرم استفاده کنید تا هوا به خوبی در بدن جریان داشته باشد.
- قسمتهای عرق سوز را آرام با آب و صابون بشویید تا هرگونه آلودگی و گرد و خاک و عرق از سطح پوست پاک شود.
- برای کاهش التهاب و خارش نواحی عرق سوز در بدن نوزاد یا کودک، از کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید. کرم را به آرامیروی پوست بمالید تا کاملا جذب پوست شود.
چه زمان کودک عرق سوز شده را نزد پزشک ببریم؟
توصیه مرکز مهرپرور : اگر موفق به درمان عرق سوز شدن نوزاد نشدید او را نزد پزشک ببرید. در صورت شدت گرفتن مشکل یا دچار تب ۳۹ درجه شد او را نزد پزشک ببرید.