همه چیز درباره بیماری رینود ؛ از پیشگیری تا درمان

بیماری رینود یک مشکل در دستگاه گردش خون است که شریان های کوچک دست و پا را درگیر می کند. در پدیده رینود ؛ بدن جریان خون را به سمت دست و پا محدود میکند. در ادامه این محدودیت دست و پا سرد و بی حس می شود. رنگ دست و پا سفید می شود و در مراحل حادتر آبی می شود. در سندرم رینود بعد از بازگشت خون به دست و پا، اعضا دوباره گرم می شوند ،به قرمزی می زنند و تیر می کشند. در برخی افراد بینی و گوش ها درگیر می شوند. این عارضه چیزی بیش از احساس سرما در دست و پا می باشد ولی با سرمازدگی نیز متفاوت است. این عارضه در زمان شروع تنها یک یا دو انگشت درگیر می کند ولی همیشه به یک شکل اتفاق نمی افتد.

دلائل ایجاد بیماری رینود

هنوز پزشکان دلیل این بیماری را به درستی نمی دانند که به آن بیماری رینود اولیه می گویند  که به نظر می‌رسد رگ‌های خونی دست و پا در برابر هوای سرد یا استرس واکنش نشان می دهند. افرادی که هر یک از زمینه های زیر را دارند بیشتر درگیر این بیماری می شوند :

• جنسیت :  زنان ۲۰ تا ۴۰ سال بیشتر از مردان درگیر این بیماری می شوند
• سن : این بیماری افراد بین ۱۵ تا ۳۰ سال را بیشتر درگیر می کند.
• محل زندگی : ساکنین نواحی سرد بیشتر درگیر این بیماری می شوند.
• سابقه خانوادگی : تقریباً ۳/۱ از افرادی که در گیر بیماری رینود می شوند قبلاً یکی از اعضای درجه یک خانواده‌شان هم این مشکل را داشته است.

پیشگیری از حملات رینود چیست ؟

پیشگیری از حمله رینود با به کارگیری شیوه‌هایی ساده انجام می شود :

• ترک سیگار
• ورزش منظم
• کنترل استرس
• محافظت از دست‌ها و پاها
• کافئین و داروهایی باشد که بر روی جریان خون اثر میگذارند
• زمانی که بیرون از خانه و در محیط باز هستید، لباس گرم و مناسب بپوشید.
• در فصل زمستان استفاده از شال، دستکش، جوراب، کلاه و چکمه را فراموش نکنید.
• داخل خانه و در فضای بسته هم مراقب باشید ؛ به عنوان مثال، هنگامی که از داخل یخچال یا فریزر مواد غذایی را خارج می‌کنید، بهتر است از دستکش استفاده کنید.

اقدام مناسب در زمان حملات رینود

بهترین کار گرم کردن دست و پا و یا هر عضو درگیر دیگر می باشد ، می توانید در محیط های گرم تر بروید یا انگشتان خود را تکان دهید. استفاده از آب ولرم برای ماساژ انگشتان دست و پا. اگر حمله رینود به دلیل موقعیت استرس زا ایجاد شده است با ترک محیط خود را آرام کنید.

مراحل پیشرفته بیماری رینود

اگر این بیماری کنترل و درمان نشود و ضعف و کرختی انگشتان ادامه پیدا کند ممکن است در موارد محدودی منجر به قانقاریا و یا قطع انگشتان شود.

عوامل تشدید کننده بیماری رینود

• استرس‌
• زندگی در آب‌ و هوای‌ سرد و مرطوب‌
• استعمال‌ دخانیات‌ به دلیل ایجاد اختلال‌ در جریان‌ خون
• کار کردن با وسایل‌ سنگین‌ و دارای‌ ارتعاش‌ شدید، همچون ( اره‌ برقی‌ یا مته‌ بادی‌ )
• مصرف‌ برخی‌ داروها (ترکیبات‌ ارگوت‌، داروهای‌ ضدپرفشاری‌ خون‌، مسدودکننده‌های‌ گیرنده‌ آلفا و بتا آدرنرژیک‌ و مسدودکننده‌های‌ کانال‌ کلسیم‌)

بیماری رینود ثانویه

در برخی موارد بیماری رینود به دلیل مصرف بعضی از داروهای خاص، استفاده از ابزارهای قدرتی ارتعاشی( مثل استفاده زیاد از مته )، استعمال دخانیات و یا سرمازدگی باشد که به آن بیماری رینود ثانویه میگویند.

چه مسائلی باعث ایجاد بیماری رینود ثانویه می شود:

• وجود بیماری‌هایی خاص
• داشتن مشاغل خاص مانند کارهایی که ضربات تکراری و دائمی دارند.
•  استفاده و یا در معرض مواد خاصی بودن  مثل سیگار و داروهایی که رگ‌های خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهند .

عوارض احتمالی پدیده رینود

• ضعف و کرختی دایمی انگشتان دست و پا
• قانقاریا و قطع انگشتان (تنها در موارد خیلی شدید بیماری)
• پدیده رینود ممکن است به سمت بیماری رینود پیشرفت نماید.

درمان سندروم رینود

این بیماری در صورتی که با اختلالات دیگر همراه باشد قابل درمان است اما برای بیماری رینود اولیه درمانی وجود ندارد. بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممکن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌های‌ خون‌، رادیوگرافی‌ دست‌ها و پاها، آزمون‌ مواجهه‌ با سرما (قرار دادن‌ دستها در آب‌ با دمای‌ ۱۵-۱۰ درجه‌ سانتیگراد)

• گرم نگه داشتن بدن
• عدم مصرف دخانیات
• کاهش مصرف کافئین
• عدم مصرف داروهای حاوی  سودوافدرین ( نوعی ترکیب ضداحتقان مانند داروهای سرماخوردگی  )
• کنترل و کاهش استرس
• استفاده‌ از کفش‌های‌ مناسب‌ و جوراب‌های‌ پشمی
• از تماس‌ با سرما به‌ هر شکل خودداری کنید و هنگام کار در فضای باز یا در زمان کار با غذاهای منجمد و یخ از دستکش استفاده کنید.

داروی بیماری رینود

در صورتی که شما نتوانید بیماری خود را با این روش ها کنترل یا درمان کنید پزشک می تواند دارو تجویز کند، داروهای‌ گشادکننده‌ عروق‌ به‌منظور باز کردن‌ شریان‌های‌ کوچک‌ و بهبود خونرسانی‌ آنها و داروهای‌ آرامبخش‌ به‌منظور کاهش‌ استرس‌ ، در موارد تشدید بیماری جراحی‌ بر روی‌ اعصاب‌ سمپاتیک‌ عضو درگیر توصیه می شود.

راه های پیشگیری از بیماری رینود

• در زمان هایی که خارج از منزل هستید لباس گرم و مناسب بپوشید.
• در فصول سرد از شال، دستکش، جوراب، کلاه و چکمه استفاده کنید.
• هنگام خارج کردن مواد از داخل فریزر از دستکش استفاده کنید.
• سعی کنید برای زندگی محیط گرم و معتدل انتخاب کنید.
• از استعمال دخانیات پرهیز کنید. تنباکو باعث شعله ‌ور شدن این اختلال می‌گردد.
• از تماس با دود سیگار افراد دیگر نیز اجتناب کنید.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

• با دیدن علائم و در صورت وجود سابقه خانوادگی
• در صورت تشدید ناراحتی با وجود درمان
• در صورت بروز زخم های غیرالتیام یابنده بر روی انگشتان دست یا پا

5 درمان خانگی سردی دست و پا

در مواردی که سردی نشانه مشکلات جدی است همچون (بیماری‌های محیطی عروق، لوپوس و آرتریت روماتوئید) بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اما برخی افراد سالم نیز دچار سردی دست و پا می شوند که برای درمان این مشکل شایع ، انجام روش های طبیعی زیر می تواند کمک کننده باشد.

1- مصرف شکلات تلخ

سرشار از آنتی‌اکسیدان است و جریان خون را در دست ‌و پا افزایش می‌دهد.

2- ورزش کردن برای درمان بیماری رینود

• پیاده ‌روی سریع یا طناب زدن روزی نیم ساعت.
• دوچرخه سواری روزی ۲۰ دقیقه

3- مصرف ادویه جات تند

فلفل، پودر پیاز و پودر سیر و پودر کاری کمک می‌کند تا دست‌وپا گرم شود.

4- ماساژ برای درمان بیماری رینود

ماساژ با تحریک خون به دام افتاده، اجازه حرکت آزادانه آن را به بدن ازجمله اندام‌های تحتانی می‌دهد.

5- نوشیدن آب

بهترین راه برای مبارزه با گردش خون ضعیف نوشیدن آب است. بنابراین به‌طور مرتب آب مصرف کنید.