درمان مشکلات تنفسی کرونا چگونه است ؟
مشکلات تنفسی کرونا برای همه مبتلایان اتفاق نمی افتد و برای بیشتر افراد بیماری کرونا خفیف است، ولی بعضی ها میمیرند. پس ویروس چگونه به بدن حمله میکند؟ چرا بعضی از افراد میمیرند و چگونه بعضی دیگر درمان میشوند؟ در این مقاله از سایت مرکز خدمات پرستاری پارسیان مهرپرور پس از بررسی مراحل خفیف تا شدید بیماری کرونا و علائم مشکلات تنفسی کرونا در بیماران مبتلا ، آخرین یافته ها در خصوص رفع مشکل تنفسی این بیماری را عنوان می کنیم.
مراحل بیماری کرونا از خفیف تا شدید
بیماری کرونای جدید مراحل مختلفی دارد که آگاهی از آنها میتواند در کنترل بیماری و درمان آن اثر بسزایی داشته باشد. در ادامه به مراحل مختلف این بیماری اشاره شده است:
1- مرحله نهفتگی یا کمون : بیماری کرونا در مرحله بدون علایم
ویروس کرونا میتواند با تنفس وارد بدن شود (وقتی فردی در نزدیکی سرفه میکند) یا از طریق تماس با سطح آلوده و سپس مالیدن دست به صورت. این ویروس ابتدا سلولهایی که گلو، راههای هوایی و ریه ها را فرش کردهاند، آلوده کرده و آنها را تبدیل به کارخانه کروناویروس میکند. در نتیجه ویروس های جدید بسیار زیادی تولید میشود تا سلول های بیشتری را آلوده کنند. در این مرحله ابتدایی شما بیمار نبوده و بعضی از افراد شاید هرگز علائمی نشان ندهند. دوره کمون، زمان بین آلودگی و ظهور اولین علائم بسیار متفاوت است، ولی به طور متوسط ۵ روز است . در برخی از این افراد بیماریزایی این ویروس آنقدر خفیف و کم است که معمولا بدون علامت باقی میماند. این افراد بدون اینکه خودشان بدانند، ناقل ویروس خواهند بود. افراد مبتلا به ویروس کرونای بدون علامت را میتوان با آزمایشهای آنتیژن یا تشخیص مولکولی شناسایی کرد.
نکته مهم در مورد نهفتگی بیماری کرونا
پس از مثبت شدن تست این افراد، آنها باید حداقل ۲ هفته در قرنطینه بمانند و در عین حال از راه دور با کادر درمان در تماس باشند و راهنماییهای لازم را دریافت کنند. اگر پس از ۲ هفته، بیماری آنها عود نکرد و تب نداشتند، میتوانند از قرنطینه خارج شوند. همچنین اگر این افراد مشکلات تنفسی بسیار خفیفی داشتند، معمولا پس از ۳ روز کاملا درمان میشوند.
2- مرحله خفیف کرونا : علائم بیماری کرونا در مرحله خفیف آن
بیماران مبتلا به کرونا که در مرحله خفیف این بیماری قرار دارند، معمولا علایم متفاوتی چون تب،سرفه، گلودرد، سردرد و دردهای عضلانی از خود بروز میدهند. این چیزی است که بیشتر افراد تجربه خواهند کرد. تب نتیجه پاسخ سیستم ایمنی شما به آلودگی و عفونت است. سیستم ایمنی ویروس را به عنوان دشمن مهاجم تشخیص داده و بدن را با آزاد سازی مواد شیمیایی به نام سایتوکاین از وجود یک مشکل آگاه میکند. همین باعث تشدید سیستم ایمنی و ایجاد بدن درد و تب میشود. سرفه کرونا در ابتدا خشک است (محتویاتی همراه ان نیست) و احتمالاً این امر به خاطر تحریک شدن سلولها ناشی از آلوده شدن آنها به ویروس است. برخی از افراد شروع به سرفه همراه با خلط میکنند، مخاط ضخیم حاوی سلولهای مرده ریه که توسط ویروس کشته شدهاند. بیماران مبتلا به کرونا در مرحله خفیف ، تنگی نفس و اشکال در تنفس هنگام حرکت کردن ندارند و تصویربرداری از ریه آنها، وضعیت ناهنجاری نشان نمیدهد.
توجه در مورد بیماران مبتلا به کرونای خفیف
بیشتر بیمارانی که کرونای خفیف دارند، بهصورت سرپایی یا در خانه درمان میشوند. اما باید تمام بیماران مبتلا به کوید۱۹ مراقب علایم شدت یافتن بیماری باشند و دایما علایم خطر را کنترل کنند. در برخی از بیماران، کرونا بهسرعت پیشرفت کرده و بیماری خفیف آنها را تا مرحله حاد پیش میبرد. اما اگر بیماری فرد همانطور در مرحله خفیف باقی بماند، نیازی به ارزیابی و تستهای آزمایشگاهی نیست و با مراقبتهای ساده و استراحت در خانه درمان میشود.
3 – مرحله شدید کرونا : علائم و مشکلات تنفسی کرونا در مرحله شدید آن
اگر بیماری پیشرفت کند به خاطر واکنش بیش از حد سیستم ایمنی خواهد بود. سیگنال های شیمیایی (سایتوکاین ها) باعث ایجاد التهاب میشوند که باید با دقت تنظیم و تعدیل شود. التهاب بیش از اندازه میتواند باعث آسیب در بدن شود. در این وضعیت دستگاه تنفسی تحتانی فرد آلوده میشود و در تصویربرداری از ریه شواهدی از ناهنجاری در آن نشان میدهد. فرد در هوای اتاق ( البته در سطح دریا ) نمیتواند به راحتی نفس بکشد. در این وضعیت احتمال دارد، بیماری ریوی فرد مبتلا به کوید۱۹، بهسرعت پیشرفت کند. به همین دلیل این بیماران باید با دقت تحت نظر باشند.
برخی اقدامات درمانی برای مبتلایان کرونا در مرحله شدید بیماری
در این زمان ممکن است فرد به ذاتالریه یا عفونت باکتریایی هم مبتلا شود که برای درمان این بیماریها برای او آنتیبیوتیک تجویز میشود. فرد هر روز باید تحت مراقبت و نظارت قرار بگیرد. به محض اینکه عفونت باکتریایی در او از بین رفت مصرف آنتیبیوتیک متوقف میشود. برای افرادی که در مرحله شدید بیماری کرونا قرار دارند و مجبور به مراجعه به بیمارستان هستند، باید اقدامات پیشگیرانه برای کنترل عفونت بیمارستانی انجام شود. این اقدامات شامل :
استفاده از تجهیزات مراقبتی فردی برای پیشگیری از قرار گرفتن در معرض قطرات ناشی از بیماران دیگر مبتلا به کرونا، مانند :
- ماسک
- محافظ صورت
- عینکهای ایمنی
- دستکش و لباس مخصوص بیمار
همچنین برخی از تجهیزات دیگر مانند : دماسنج وسایل مربوط به گرفتن فشار خون و گوشی طبی بهتر است که مخصوص هر بیمار باشد. تعداد افرادی که به اتاق بیمار وارد میشوند باید بسیار محدود شود. در صورت لزوم، بیمارانی که در مرحله سرفه و انتشار قطرات ناشی از آن در هوا قرار دارند، باید در اتاقهای ایزوله قرار بگیرند. این بیماران بهجای ماسک جراحی باید از ماسکهای N۹۵ یا ماسکهای تصفیهکننده هوا استفاده کنند. هنوز برای این دسته از بیماران تکنیکهای تصویربرداری مطلوب تعریف نشده است.
تشخیص مشکلات تنفسی کرونا در مرحله شدید کرونا
ارزیابیهای اولیه معمولا با تصویربرداری با اشعه ایکس یا فراصوت انجام میشود و در صورت اثبات ابتلا به کرونا باید از فرد سیتیاسکن و الکتروکاردیوگرام (ثبت تعداد ضربان قلب) انجام شود. در تستهای آزمایشگاهی هم باید شمارش کامل خون، وضعیت سوختوسازی بدن و آزمایشهای مربوط به کبد و کلیه انجام شود. در ضمن بررسی علائم مربوط به التهاب مانند وجود پروتئینهای واکنشی سی، فریتین و دی-دایمر، اگرچه بخشی از مراقبتهای استاندارد این دسته از بیماران نیست، بررسی میشوند. این افراد معمولا تحت درمانهای ضد ویروسی و تقویتکننده سیستم ایمنی بدن قرار میگیرند.
4 – مرحله وخیم کرونا : علائم و مشکلات تنفسی کرونا در مرحله وخیم بیماری
افرادی که از نظر تنگی نفس و مشکلات تنفسی کرونا در مرحله حادی قرار داشته باشند، به کرونای وخیم مبتلا شدهاند. این افراد معمولا تحت درمانهایی قرار میگیرند که تولید ذرات معلق میکند، مانند تراکستومی یا نایشکافی. نایشکافی، نوعی جراحی است که نای در قسمت زیر گلو برش داده میشود. این عمل برای ایجاد راه تنفسی بهغیر از مجرای عادی آن که بینی و دهان است انجام میشود.
افراد مبتلا به کرونای وخیم، در صورت امکان باید در اتاقهای ایزوله قرار بگیرند و با وسایلی مانند کانولای بینی یا اکسیژن جریان بالا تحت اکسیژندرمانی قرار گیرند. اگر فرد به بیماریهای ثانویه مانند عفونت باکتریایی یا ذاتالریه مبتلا شود باید آنتیبیوتیک مصرف کند و وضعیت جسمانی او روزبهروز کنترل شود. پس از درمان این نوع عفونت، مصرف آنتیبیوتیک قطع میشود.
تشخیص مشکلات تنفسی کرونا در مرحله بیماری وخیم
تمام تصویربرداری و آزمایشهای مربوط به بیماران مبتلا به کرونای شدید برای بیمارانی که در وضعیت وخیم قرار دارند هم انجام میشود. اگرچه هنوز داروی مطمئنی برای درمان این نوع از ویروس کرونا تولید نشده است، افراد مبتلا به کرونای وخیم هم باید تحت درمان برخی از داروهای ضدویروسی موجود و همچنین تقویتکننده سیستم ایمنی بدن قرار گیرند.
این ویروس چنان التهاب گسترده ای را ایجاد میکند که بدن تسلیم میشود و به نارسایی چند عضو منجر میشود. اگر سیستم ایمنی نتواند جلوی ویروس مقاومت کند در هر گوشه بدن گسترش مییابد که باز صدمات بیشتری را به دنبال خواهد داشت. درمان در این مرحله بسیار تهاجمیخواهد بود و میتواند اکسیژناسیون غشایی برون پیکری باشد. این در اصل یک ریه مصنوعی است که خون را از طریق لوله های ضخیم از بدن خارج، سپس آن را اکسیژن دار و دوباره به داخل بدن پمپ میکند. اما سرانجام آسیب میتواند به میزان کشندگی برسد و ارگانها دیگر قادر به زنده نگه داشتن بدن نیستند.
5 – مرحله وخیم کرونا : علائم و مشکلات تنفسی کرونا در مرحله بحرانی کرونا
وقتی بیماری به مرحله بسیار حاد و بحرانی میرسد، بیمار به سندرم دیسترس حاد تنفسی مبتلا میشود. در این حالت در کیسههای هوایی کوچک و انعطافپذیر ریهها، مایع جمع میشود و بدین ترتیب میزان اکسیژن دریافتی در جریان خون کاهش پیدا میکند. این وضعیت مانع از دسترسی دستگاههای بدن به اکسیژن مورد نیاز برای انجام عملکردهای خود میشود.
در مرحله بحرانی کرونا چه خطراتی بیمار را تهدید می کند؟
فرد مبتلا به شوک عفونتی ناشی از ویروس، دچار ناهنجاری در عملکرد قلب، افزایش ناهنجار سیتوکین و چند بیماری همزمان دیگر میشود. افزایش ناهنجار سیتوکین، مرگ سلولی را موجب میشود. این افراد ممکن است به مشکلاتی چون سکته قلبی، هپاتیت و بیماری سیستم عصبی مرکزی هم مبتلا شوند. به علت اینکه بیشتر این افراد تحت عمل جراحی نایشکافی قرار میگیرند، باید در اتاقهای ایزوله باشند. متاسفانه این بیماران علاوه بر ویروس کرونا، به عفونتهای دیگری که جانشان را به خطر میاندازد هم مبتلا میشوند.
برخی اقدامات درمانی برای مبتلایان کرونا در مرحله بحرانی بیماری
متاسفانه هنوز اطلاعاتی کافی در مورد روش مراقبت و درمان این دسته از بیماران وجود ندارد. یکی از توصیههای خاص در مورد این افراد، دور نگهداشتن آنها از آلودگیهای محیطی ناشی از ویروس کرونا که منجر به بیماری سارس میشود، است.در حال حاضر که درمان دارویی خاصی برای افراد مبتلا به ویروس کرونا وجود ندارد، این دسته از بیمارانی که در مرحله بحرانی قرار دارند، با استفاده از دستورالعملهای مربوط به کنترل عفونت و گندخونی، درمان میشوند. این افراد باید بهشدت تحت مراقبت در مورد بیماریهای دیگر یا عفونتهای بیمارستانی قرار بگیرند تا از خطر مرگ نجات پیدا کنند. بیماران کرونایی در هر مرحله از ابتلا باید تحت مراقبت باشند تا از عوارض ناهنجار و گاه غیرقابل جبران آن در امان بمانند.
علائم مشکلات تنفسی کرونا
در اینحالت، احساس میکنید نفستان بالا نمیآید. حس میکنید هوای کافی به ریه نمیرسد یا نمیتوانید نفس عمیق بکشید. همچنین ممکن است در قفسهی سینه احساس گرفتگی داشته باشید.
در صورت ابتلا به تنگی نفس، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- از نفس افتادن
- نمیتوانید نفس عمیق بکشید
- خفگی (اختناق هم گفته میشود)
- احساس گرفتگی در قفسهی سینه
- حس میکنید نمیتوانید نفس بکشید (خفگی)
ممکن است این وضعیت حاد (تنگی نفس ناگهانی) یا مزمن (تنگی نفس بلندمدت) باشد. تنگی نفس حاد ظرف چند دقیقه یا ساعت رخ میدهد و ممکن است با علائم دیگری مانند تب، خارش یا سرفه همراه باشد. در حالت مزمن با هرگونه فعالیت روزمره، مانند رفتن از یک اتاق به اتاق دیگر یا بلند شدن از جای خود، حس میکنید نفستان بند آمده است.
دارویی که به درمان مشکلات تنفسی کرونا کمک می کند
نتایجی که تا به امروز برای درمان مشکلات تنفسی در این بیماری نوظهور بدست آمده نشان می دهد مصرف به موقع داروی رمدسیویر میتواند از آسیب جدی ریه در مبتلایان به بیماری کرونا جلوگیری کند. کووید -۱۹ که مانند بیماریهای سارس، مرس و آنفلوآنزا یک بیماری تنفسی است ، ریهها را تحت تأثیر قرار میدهد. بسیاری از مبتلایان به این بیماری در هر دو ریه خود دچار التهاب می شوند و علائمی مانند تنگی نفس را تجربه می کنند.
در صورتی که آسیبها به ریه بیمار ادامه پیدا کند، ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی شود. تا به امروز داروی “رمدسیویر” در پیشگیری از بروز آسیبهای جدی بر ریه مبتلایان به کرونا، نتایج خوبی داشته است.
راه حل های برای کاهش مشکلات تنفسی کرونا در منزل
اگر علت تنگی نفس مشخص باشد و شدید نباشد، با استفاده از بکارگیری درمانهای خانگی تا حد زیادی میتوان از شدت آن کم کرد. بسیاری از این درمانهای خانگی با تغییر پوزیشن بدن همراه است و به این شکل علاوه بر باز شدن راه هوایی، بدن هم در حالت راحتتری قرار میگیرد.
۱-نشستن در اتاق سونای بخار
بخار ایجاد شده در حمام هنگام دوش گرفتن، باعث می شود تا مشکلات تنفسی تا حدی برطرف شوند. انجام این روش به این صورت است : دوش آب گرم را در حمام باز بگذارید سپس در را ببندید تا بخار همه جا را فرا بگیرد. فرد مبتلا را به داخل حمام ببرید .اجازه دهید ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بخار را استنشاق کند.
۲-استفاده از یک مرطوب کننده هوا (دستگاه بخور)
هوای خشک مخاط را تحریک کرده و تنفس را مشکل می کند. به دلیل تأثیر مثبت رطوبت روی مشکلات تنفسی ، می توانید از یک دستگاه بخور در اتاق بیمار استفاد کنید. اگر دستگاه بخور ندارید می توانید از یک کاسه آب گرم استفاده کنید تا بخار آن هوای اتاق را مرطوب کند.
۳-خوردن مایعات
کم آبی بدن بیماران می تواند مشکلات تنفسی آنها را تشدید کند. پزشکان معتقدند استفاده از مایعات فراوان نه تنها به مشکلات تنفسی کمک خواهد کرد بلکه به دفع هر چه سریع تر عفونت ها هم کمک بسیاری می کند.» به این توصیه ها توجه کنید :
- شیر مادر و آب ولرم را در فواصل منظم به کودکتان بخورانید.
- حتی اگر مصرف زیاد مایعات باعث تهوع کودکتان شد، از این کار دست نکشید.
- آبمیوه، سوپ سبزیجات و آب گوشت هم گزینه های مناسبی برای تأمین مایعات بدن کودکان هستند.
4-عسل برای رفع مشکلات تنفسی کرونا
عسل بهترین درمان برای مشکلات تنفسی است. این ماده شفا بخش، ضد باکتری است و آنتی اکسیدان های موجود در آن سیستم ایمنی را تقویت می کنند. مخلوط دو قاشق چایخوری عسل به همراه یک قاشق چایخوری آب لیمو می تواند برای کاهش علائم مشکلات تنفسی کرونا نیز مفید باشد. می توانید دو بار در روز به بیمار خود مخلوط شیر گرم و عسل بدهید.
5- زنجبیل و کمک به کاهش مشکلات تنفسی کرونا
زنجبیل با بسیاری از مشکلات تنفسی مقابله می کند زیرا خواص ضد باکتری، ضد سرفه و ضد ویروس دارد. زنجبیل سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و از حملات و التهاب ریه کم می کند. ترکیب آب زنجبیل، آب انار و عسل (از هر کدام به مقدار مساوی)، سه بار در روز توصیه می شود.
6-سوپ مرغ گرم و کاهش مشکلات تنفسی کرونا
در سوپ مرغ اسید آمینه ای به نام سیستئین وجود دارد که می تواند کمک فراوانی به روند درمان مشکلات تنفسی بکند. بهتر است سوپ مرغ را با موادی مانند اسفناج، هویج و چغندر آماده کنید.
7- زردچوبه و کمک به رفع مشکلات تنفسی کرونا
زردچوبه یکی دیگر از مواد مفید برای درمان آسم، سرفه و مشکلات تنفسی است.خواص ضد التهاب زردچوبه می توانند التهاب ریه را کاهش دهند و در نتیجه به تنفس بهتر کمک کنند. اگر به مدت طولانی از زردچوبه استفاده کنید، می توانید با مشکلات تنفسی مبارزه کنید و از به وجودآمدن علائم آن بکاهید.
برای استفاده از زردچوبه به شیوه زیر عمل کنید:
ترکیب یک فنجان آب و نصف قاشق چایخوری زردچوبه را روی حرارت قرار دهید تا بجوشد، پس از سرد شدن روزی دو بار از این مخلوط به کودک خود بخورانید. برای درمان مشکلات تنفسی کودکان بالای یک سال می توانید از ترکیب یک قاشق چایخوری زردچوبه و دو قاشق چایخوری عسل استفاده کنید.
8-دوری از سیگار
دود سیگار برای مشکلات تنفسی کرونا بسیار ضرر دارد. دود توتون و تنباکو محرکی بسیار قوی برای شروع حملات آسم است. از سیگار کشیدن اجتناب کنید و بیمار را از مکان های آلوده به دود سیگار دور نگه دارید. علاوه بر دود سیگار، دود آتش و هر نوع دود دیگر نیز برای مشکلات تنفسی کرونا ضرر دارد.