بایدها و نبایدهای انجام تکالیف مدرسه کودک
معمولاً کودک خارج از وقت مدرسه ، زمانی را صرف انجام تکالیف مدرسه میکند. والدین کودک و پرستار کودک باید بدانند مدرسه از کودک چه توقعاتی دارد. یک برنامه ریزی صحیح و مفید میتواند در تکالیف به کودک کمک کند. کودکان در توانمندی و سرعت درک مطالب جدید توانمندیهای متفاوتی دارند. اگر کودک مورد تشویق ، حمایت یا کمک قرار بگیرد، احتمال بیشتری دارد که تمام توانایی خود را برای یادگیری و انجام یک فعالیت به کار ببرد. زمان نوشتن تکالیف نباید تنش زا باشد. مرکز مهرپرور در ادامه این مقاله روشهایی را به شما میآموزد تا برنامه ی مناسبی برای انجام تکالیف کودک فراهم آورید. در ابتدا لازم است بدانید مشکل کودکان برای تکالیف مدرسه چه میباشد؟
بهترین زمان نوشتن تکالیف مدرسه ، یک دغدغه بزرگ برای بسیاری از پدران و مادران است. بیشتر بچهها به خصوص در سالهای اولیه دبستان در نوشتن تکالیف مشکل دارند. این کودکان هنوز نتوانستهاند نظم مشخصی برای این کار پیدا کنند. به همین خاطر بسیاری از مواقع با نوشتن تکلیف دچار مشکل میشوند. اگر شما به این موضوع بیتوجه باشید شاید فرزندتان درگیر مشکلات تحصیلی جدیتری بشود.
مشکل کودکان با نوشتن تکالیف مدرسه چیست؟
کودکان اصولاً به چند دلیل زیر با انجام تکالیف مدرسه مشکل دارند:
- عدم توانایی در فهم و انجام تکالیف توسط کودک
- تمایل کودک برای استراحت و بازی بعد از زمان مدرسه
- برنامه ریزی نامناسب مثلاً موکول کردن انجام آن به آخر شب
5 علت انجام ندادن تکالیف مدرسه
وقتی دانش آموزان تکالیف خود را انجام نمیدهند، برای کار خود دلیل زیادی دارند. در ادامه به پنج دلیل برای اینکه چرا دانش آموزان در برابر تکالیف خود مقاومت میکنند اشاره میکنیم:
- انجام تکالیف خیلی طول میکشد: از دانش آموزان بخواهید که مدت زمان نوشتن تکالیف خانه را برای یک هفته ثبت کنند. از ثبت مدت زمان برای هدف گذاری روی تکمیل تکالیف روزانه استفاده کنید. همانطور که یک چارچوب زمانی قابل قبولی ایجاد میشود، این مهم به دانش آموز اجازه میدهد تا بیشتر روی تکالیفش تمرکز کند.
- تکالیف به اشتباه ارزش گذاری شده اند: با دانش آموزان در مورد اهداف متعدد تکالیف درسی ارتباط برقرار کنید. نشان دهید که چگونه تکالیف هم فواید کوتاه مدت (تأثیر بر نمره درس) و هم فواید بلند مدت (افزایش مهارتهای زندگی) دارند. مزایای خاص تکالیف درازمدتی که دانش آموزان ممکن است از آنها بی اطلاع باشند مانند سازماندهی، مدیریت زمان و تعیین هدف را شناسایی کنید.
- بازخورد خوبی ارائه نمیشود: بازخورد تکالیف را در برنامههای درسی قرار دهید. سعی کنید بعد از نوشتن مشقها از فرزند خود تمجید کنید. تشویق میتواند بین صحبتهای زیبا یا خرید وسیله ای باشد.
- تکالیف در ارزیابی کلاس درس گنجانده نشده اند: به دانش آموزان اجازه دهید که یک سؤال از تکالیف که میخواهند در آزمون بیاید را انتخاب کنند. منتخب سوالات دانش آموزان را در یک کاسه جهت قرعه کشی قرار دهید و ۲ تا ۳ پاسخ آنها را برای گنجاندن در هر ارزیابی انتخاب کنید.
- دانش آموزان برنامه ای مناسبی ندارند: به دانش آموزان کمک کنید تا یک برنامه مدون ترتیب دهند. برای مثال، میتوانید برنامههایی را برای فهرست کارهای روزانه آنها در منزل ترتیب دهید. به آنها بگویید یک ساعت روی ریاضی، یک ساعت روی علوم و نیم ساعت روی نقاشی کشیدن وقت بگذارند.
راهکارهای طلایی آماده سازی کودک برای انجام تکالیف مدرسه
کودکان بعد از زمان مدرسه دوست دارند ابتدا بازی کنند و بعد کارهای دیگر را انجام بدهند. و اصرار برخی والدین سبب میشود کودک تکالیفش را سریع و بدون دقت انجام دهد و والدین فکر میکنند کودک درس خواندن را دوست ندارد یا تنبل و مسئولیت ناپذیر است. این گونه باورها میتواند مشکل را بیشتر هم بکند. راهکارهای زیر میتواند مشکلات گفته شده را برطرف کند.
۱- انجام تکالیف مدرسه بعد از استراحت کردن
کودکان همچون افراد بالغ بعد از فعالیت نیاز به استراحت دارند. کودک ممکن است گرسنه باشد. برای کودک عصرانه آماده کنید ، اجازه دهید در مورد ماجراهای آن روز برای شما صحبت کند. بعد از آماده شدن کودک به او یادآوری کنید تا تکالیفش را انجام بدهد.
۲- همواره در جریان تکالیف کودک قرار بگیرید.
شما هم باید در جریان تکالیف کودک قرار داشته باشید. این تکالیف ممکن است شامل اندازه گیری با خط کش ، شمارش اعداد ، طبقه بندی چیزها ، آموختن املای کلمات ، جمله بندی ، کار روی یک موضوع یا حل مسائل ریاضی باشد. اگر کودک تمام تکالیفش را اوایل هفته انجام دهد ممکن است بعضی روزها تکلیف نداشته باشد.
۳- زمانی را برای انجام تکالیف مدرسه تعیین کنید.
برای انجام تکالیف ، زمانی را در نظر بگیرید که با برنامه ی خانواده هماهنگ باشد. زمان مناسب برای انجام تکالیف بلافاصله پس از استراحت کودک و قبل از بازی یا تماشای تلویزیون است. اگر کودکان دیگر برای بازی سراغ کودک شما میآیند، از آنها بخواهید بروند و زمانی که کودکتان تکالیفش را تمام کرد دوباره دنبال او بیایند. قوانین اصلی را به کودک یاد آوری کنید _ ” مهری جان ! وقتی تکالیفت را انجام دادی میتوانی بازی کنی یا تلویزیون تماشا کنی ! “
بهترین زمان انجام تکالیف مدرسه
بهترین زمان نوشتن تکالیف مدرسه، بستگی به ویژگیهای دانش آموز دارد. والدین باید تواناییهای فرزندان خود را بررسی کنند و سپس برای انتخاب بهترین زمان نوشتن تکالیف برنامه ریزی کنند. کودکان با یکدیگر متفاوتند و به همین دلیل نباید یک برنامه مشخص برای آنها در نظر گرفت. روانشناس بهترین انتخاب کمک کننده برای والدین و دانش آموزانی است که در انجام تکالیف درسی با مشکل روبرو هستند.
۴- جایی را برای انجام تکالیف برای کودک مشخص کنید
اگر کودک ترجیح میدهد که تکالیف خود را به جای اتاق خودش در اتاق نشیمن منزل انجام دهد اشکالی ندارد. شما هم میتوانید محیط خوبی برای درس خواندن او فراهم کنید.
- از روشنایی اتاق مطمئن شوید.
- عوامل حواس پرتی را کاهش دهید.
- فضایی از یک میز را برای او خالی کنید.
- اگر میتوانید شرایط سکوت مطلق ایجاد کنید.
تشویق کودکان برای انجام تکالیف مدرسه
اختصاص زمانی برای انجام تکالیف مدرسه نیاز به برنامه ریزی و تشویق دارد. والدین با رعایت نکات زیر میتوانند به انجام تکالیفشان علاقهمند تر شوند.
- صبر کنید تا کودک خودش از شما کمک بخواهد.
- کودک را به خاطر کار کردن روی تکالیفش مورد تحسین قرار دهید.
- به کودک برای شروع مشق ها کمک کنید، با او سر میز بنشینید ولی تکالیف را انجام ندهید.
- کمک کنید تا کودک خودش مشکل را حل کند. اگر پس از یک مرتبه تلاش به پاسخ صحیح نرسید ، پاسخ را به او بگویید.
- به کار کودک ابراز علاقه کنید. اول در مورد زحمتی که کشیده شده است نظر مثبت بدهید و بعد اگر لازم بود اصلاحاتی انجام دهید.
- رفتار مطلوب کودک را تشویق کنید. پاداشهای پیشنهادی میتواند شامل اجازه تماشای تلویزیون یا بازی با یک اسباب بازی خاص باشد.
- اگر کودک تکالیف را نامرتب، بی نظم و کثیف انجام میدهد، آن را به حساب چک نویس بگذارید و او را تشویق کنید که یک پاکنویس تمیز تهیه کند و آن را به مدرسه ببرد.
چه کنیم اگر تشویقها در حل مشکلات نتیجه ندهند؟
اگر کودک همچنان در نوشتن مشق ها مشکل دارد راهکارهای دیگری وجود دارد که میتوانید امتحان کنید :
روش امتیازدهی برای انجام تکالیف مدرسه
ایجاد انگیزه برای تکلیف نوشتن راهکارهای ساده ای دارد که در ادامه این مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
مشخص کردن امتیازات
برای کودک توضیح دهید که میتواند با انجام تکالیفش امتیاز بدست آورد. از کارهایی که باید انجام دهد فهرستی تهیه کنید. برایش توضیح دهید که میتواند امتیازهایش را با یک پاداش روزانه یا در پایان هفته با یک پاداش بزرگ تر عوض کند. مثلاً اگر کودک در پایان هفته ۳۲ امتیاز کسب کند، میتواند بخشی از پول خرید یک اسباب بازی مورد علاقه اش را به دست آورد.
- مثلاً هر روز یادداشت را به منزل بیاورید ( ۱ امتیاز )
- حداقل ۲۰دقیقه روی تکالیفش کار کند ( ۵ امتیاز )
- تکالیفش را بدون نق زدن ساعت ۴ بعد از ظهر شروع کند ( ۲ امتیاز )
مشخص کردن پیامدها
به او بگویید در صورتی که مشقهایش را انجام ندهد چه کار خواهید کرد. انجام تکالیف مدرسه را نباید شما برایش انجام دهید. اجازه دهید اگر تکالیفش را خوب انجام نداده ، یا آنها را تمام نکرده است ، پیامدهای آن را در مدرسه تجربه کند. ممکن است بخواهید در منزل نیز پیامدی برایش در نظر بگیرید. پیامدهای مناسب شامل:
- محروم شدن از یک امتیاز یا فعالیت لذت بخش مانند بازی کردن با دوستان
- تماشای تلویزیون
- رفتن به پارک
جدول امتیازات
برای ثبت امتیازات کسب شده یک جدول داشته باشید. هر روز که کودک تکالیفش را انجام میدهد، امتیاز را در جدول مورد نظر ثبت کنید. کودک را به خاطر انجام تکالیف مدرسه تحسین کنید. اگر کودک هر کدام از تکالیف را انجام نداد ، امتیاز همان تکلیف را به او ندهید. مشکل و پیامد آن را به کودک بگویید. در پایان زمان توافق شده، امتیازاتی را که کودک کسب کرده است جمع ببندید و اگر به هدف تعیین شده رسیده است ، به او پاداش دهید. اگر کودک به هدف تعیین شده نرسیده است به او پاداش ندهید . ولی در عین حال از او انتقاد نکنید و امتیازاتی را که کسب کرده است از او پس نگیرید.
اگر کودک ۵ روز متوالی به هدف تعیین شده رسیده باشد ، مرحله ی پایان دادن به تشویقها را با سخت تر کردن شرایط دریافت پاداش شروع کنید. اگر کودک تکالیفش را انجام نمیدهد استفاده از پیامدها را به صورت ثابت ادامه دهید. کودک را به خاطر انجام تکالیف ، همواره تحسین و تشویق کنید.
نکته
در صورت ادامه مشکل، موضوع را با آموزگار کودک در میان بگذارید. ممکن است کودک برای یک یا چند درس به کمک احتیاج داشته باشد. یادگیری کودک و میزان موفقیتش در مدرسه، به میزان انگیزه و توانمندی اش بستگی دارد. از بهترین راههای افزایش انگیزه تمرکز روی موفقیتهاست، نه اشتباهاتی که مرتکب شده است.
دلایلی که میگوید نباید به کودک برای نوشتن تکالیفش کمک کنید.
در اواخر تابستان ، والدین به فراهم ساختن وسایل مورد نیاز کودک برای مدرسه اقدام میکنند. این بخش تنها بخش کوچکی از خدماتی است که کودک به آن احتیاج دارد.بیشترین توجه پدران و مادران بعد از شروع سال تحصیلی رسیدگی به امور درسی کودک میباشد. گاهاً والدین از حضور پرستار کودک در منزل برای کمک به کودک خود برای این موضوع استفاده میکنند. آیا واقعا کمک به کودک برای انجام تکالیف مدرسه امری ضروری است؟ کمک به کودک برای تکالیف مدرسه بر روی پیشرفت کودک تأثیر مثبت یا منفی میگذارد؟ مطالعات نشان داده کمک والدین یا پرستار کودک برای انجام تکالیف مدرسه کودک اثرات منفی میگذارد. شاید تغییر این عادات و رفتار ناپسند در کودک سخت و دشوار بشود. کمک نکردن به کودکان برای انجام تکالیف مدرسه به سه دلیل توصیه میشود.
۱- انگیزه تحصیلی کودک کم میشود.
اگر کودک شما محصل در مقطع ابتدایی است به هیچ عنوان نباید انجام تکالیف مدرسه روزمره را بر عهده بگیرید. این کار باعث ایجاد عادت نامناسب و اشتباه در کودک میشود و انگیزه تحصیل کودک را میگیرد. در این مقطع تحصیلی والدین کودک و یا پرستار کودک مجاز هستند تنها به روش گفتاری عمل کنند. ایجاد حس علاقه به روشهای گفته شده در بالا بهترین روش برای این کودکان است.
۲- کودک احساس مسئولیت نمیآموزد.
مدرسه محیطی است که کودک روزانه به آنجا میرود ، انجام تکالیف مدرسه به او سپرده میشود تا مسئولیت پذیری را بیاموزد. کمک کردن والدین در این زمینه و بنابر خواسته کودک، سبب مسئولیت گریزی میشود. در صورتی که کودک راضی به انجام تکالیفش نمیشود ، والدین و یا پرستار کودک نباید تکالیف کودک را انجام بدهند و باید فرصت بدهند تا بتواند عواقب عدم انجام دادن مسئولیت را متوجه بشود. اگر کودک به جای نوشتن تکالیفش در حال وقت گذرانی با کامیپوتر، تبلت و… است، با رفتار بد و خشونت آمیز با کودک برخورد نکنید و با حس مهربانانه و دوستانه به کودک یادآوری کنید تا تکالیفش را پس از تفریح و سرگرمی انجام دهد.
۳- رابطه بین کودک ، پرستار کودک و والدین را بر هم میزند.
در برخی مواقع کمک به کودک برای انجام تکالیف مدرسه باعث تخریب روابط میان کودک ، پرستار کودک و والدین کودک میشود. در واقع زمانی که والدین و یا پرستار کودک مجبور میشوند با بدترین شیوه مکالمه با کودک برای انجام دادن تکالیفش صحبت کنند، این موضوع به مرور زمان سبب آسیب روحی و عاطفی در کودک میشود که در نتیجه آن میتواند بی توجهی کودک به والدین و پرستارش را به دنبال داشته باشد و به نوعی نفرت در درون کودک میانجامد و این موضوع از همان سنین کم تا سنین بالا با کودک رشد میکند که سبب تخریب روابط خانوادگی میشود.
اینگونه مسائل با کودک با بهترین شیوه صحبت کنید تا کودک شما به دلیل محبت و عشق ورزیدن شما مشقهایش را انجام دهد و شما یا پرستار کودک را با انجام ندادن تکالیف آزرده نکند. همچنین یقینا تفاوت عشق ورزیدن و بدرفتاری را هر یک از ما میدانیم و تنها کافی است تا خودمان تنها به مدت چند دقیقه و یا چند ثانیه بجای کودک قرار بگیریم و درک کنیم که بدرفتاری و اجبار کردن به هر کاری میتواند باعث بروز چه احساسات و اختلافات درونی در ما شود.
چگونه کودک را به نوشتن تکالیف تشویق کنیم؟
- به کودک کمک کنید تا کارش را شروع کند.
- وقتی کودک کار میکند او را تشویق کنید.
- در مورد انجام تکالیف مدرسه از کودک سوال کنید.
- به کودک اجازه دهید پس از مدرسه استراحت کند.
- کودک را تشویق کنید تا مشکلاتش را خودش حل کند.
- علاقمندی نشان دهید و در مورد کار کودک نظر مثبت ادامه دهید.
- برای انجام تکالیف ، زمان معین و مکان مناسبی برای کودک تعیین کنید.
- وقتی کودک تکالیفش را تمام میکند او را تشویق کنید و به او پاداش دهید.
خلاصه مقاله
تحقیقات نشان میدهند که والدین باید به فرزندشان کمک کنند که مشقهای خود را به موقع و با حداکثر یادگیری انجام دهند. در حین کمک به تکمیل تکالیف مدرسه به فرزند خود به او اعتماد به نفس و شادی را تزریق کنید. هدف نهایی تنها انجام تکالیف مدرسه نیست بلکه تقویت ارتباط با کودک و ارائه حمایتهای لازم برای رشد ذهنی اوست.