مركز خدمات بالینی ، مراقبتی و آموزشی در منزل پارسیان مهرپرور تحت نظارت مستقیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

  • info@mehrparvar.com
  • 021-44442410
فتق ناف در نوزادان| مرکز پارسیان مهرپرور |

فتق ناف در نوزادان : علائم و عوارض فتق ناف در بارداری تا درمان آن در نوزادان

فتق ناف در نوزادان امری شایع می‌باشد. فتق در کودکان به  دلیل دردناک بودن، باعث بی تابی و کلافگی کودک می‌گردد. ممکن است در نوزادان از همان بدو تولد، در کودکان و یا بزرگسالان رخ دهد. فتق کشاله ران و فتق ناف از جمله رایج ترین فتق های در نوزادان است. مسئله اینجاست که فتق ناف در برخی اوقات خطرناک است و باید برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید. لازم است بدانید یکی از عوارضی که زنان باردار با آن مواجه می‌شوند فتق ناف در بارداری چه قبل از بارداری و چه بعد از آن بوده که می‌تواند چالش‌های خود را به همراه داشته باشد. برای اینکه بدانید چگونه می‌توان به بهبود و درمان فتق ناف کمک کرد باید حتماً عوارض آن را بشناسید.

در این مقاله می‌توانید به کمک اطلاعات زیر به شناخت این بیماری می‌پردازیم:

  • فتق ناف چیست ؟
  • نشانه های فتق ناف کودکان
  • علل ایجاد فتق ناف نوزاد
  • عوارض فتق ناف کودکان
  • روش‌های درمان فتق ناف نوزادان
  • درمان خانگی فتق نوزاد

فتق ناف در نوزادان چیست؟

فتق ناف در نوزادان (Hernia in children) زمانی رخ می‌دهد که بخشی از روده از شکاف موجود بین ماهیچه‌های شکمی بیرون بزند. علت پدید آمدن فتق ناف به دلیل جدا شدن عضلات شکم و یا پارگی قسمتی از دستگاه گوارش (روده) ایجاد می‌شود که این پارگی یا جدا شدن به صورت برآمدگی کوچک دیده می‌شود که ۱۰ الی ۱۵ درصد نوزادان به آن مبتلا هستند و معمولا بعد از یکسالگی به صورت خود به خود بهبود می‌یابد. از جمله علائمی که می‌توان فتق ناف را در نوزادان تشخیص داد زمان گریه نوزاد می‌باشد بیرون آمدن ناف در نوزادان هنگام گریه کردن می‌تواند نشانه وجود فتق ناف در نوزادان باشد.

در بیشتر مواقع فتق‌های ناف تا سن یک سالگی در نوزاد خود به خود برطرف می‌شوند، در بعضی موارد درمان فتق زمان بیشتری می‌برد. برای جلوگیری از عوارض جانبی فتق‌هایی که تا ۴ سالگی برطرف نشده اند و یا در بزرگسالی به وجود آمده اند، نیاز به جراحی هست .معمولا فتق ناف آزاردهنده و دردناک نیست.

علائم فتق ناف در نوزادان و کودکان

فتق آماس و یا ورم ناف نوزاد را ایجاد می‌کند. باد كردن ناف نوزاد می‌تواند به قطر ۵-۳ سانتیمتر باشد. اگر کودک شما مبتلا به فتق می‌باشد، باید در موارد زیر توجه بیشتری به او داشته باشید:

زیرا احتمالاً باد كردن ناف نوزاد در زمان آرامش و یا زمانی که به پشت دراز کشیده، بیرون زدن ناف نوزاد به طور کامل ناپدید شود. فتق ناف در نوزادان معمولا بدون درد است، در حالی که فتق در بزرگسالان معمولا باعث احساس ناراحتی در ناحیه شکم نوزاد می‌شود.

عوامل بوجود آمدن فتق ناف

فقط فتق ناف در نوزادان نیست که شیوع دارد بلکه فتق ناف در بارداری نیز می‌تواند ایجاد شود. در طی بارداری بند ناف از یک فضای باز بسیار کوچک در ماهیچه‌های شکم جنین عبور می‌کند. این فضای باز بلافاصله بعد از زایمان بسته می‌شود. اگر بسته شدن فضای باز به طور کامل صورت نگیرد، دیواره در ناحیه میانی شکم نوزاد ضعیف میشود و احتمالاً سبب بروز فتق ناف در زمان زایمان و یا در طول زندگی فرد شود.

عوامل فتق ناف در نوزادان | مرکز پارسیان مهرپرور

دلایل به وجود آمدن علائم فتق در زنان

بارداری، یبوست، بلند کردن اجسام سنگین، افزایش وزن، فیبروز کیستیک، آب آوردن شکم، دیالیز صفاق، تغذیه نامناسب، استعمال دخانیات، ورزش‌های سنگین، جراحی و سرفه‌های مداوم می‌تواند از دلایلی باشد که سبب بروز علائم فتق در زنان می‌شود. همه این موارد قسمتی از روده بزرگ یا معده از دیافراگم شکمی یا دیواره‌ی شکمی بیرون می‌زند. این موارد معمولاً نیاز به عمل جراحی نیست. اما در موارد دیگر درد بسیاری احساس می‌شود که به صورت اورژانسی جراحی می‌گردد.

علائم فتق در زنان چیست؟

 بسیاری از موارد بعد از به وجود آمدن فتق علائمی چون درد، حالت تهوع، استفراغ، ناتوانی در انقباض شکم، ناتوانی در خروج گاز از شکم، ریفلاکس اسید معده، سوزش معده در خانم‌ها وجود دارد. این موارد فتق بدون جراحی به جای خود بر نمی‌گردد و فتق محبوس به وجود آمده می‌باشد. این موارد احتمالاً قطع جریان خون به اندام‌های داخلی اتفاق بیفتد و خطر ساز باشد بنابراین بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه شود. خانم‌ها احتمالاً 3 تا 6 ماه بعد از انجام جراحی مثل سزارین دچار فتق شوند. اگر در مواردی پس از انجام یک عمل جراحی باردار شوند هم مستعد ابتلا به فتق هستند. فتق در بانوان بیشتر از نوع برشی و اینگوئینال در کشاله ران می‌باشد.

علائم فتق در نوزادان پسر

فتق های اینگوئینال به صورت برجستگی یا تورم در کشاله ران یا کیسه بیضه به نظر می‌رسند. هنگام گریه کودک احتمالاً تورم را راحت تر ببینید. احتمالاً هنگام آرام بودن نوزاد ، کوچکتر شود یا از بین برود. هنگام معالجه نوزاد ، نوزاد آرام دراز کشیده است به آرامی این برجستگی را تحت فشار قرار می‌دهد، معمولاً کوچک می‌شود یا دوباره به داخل شکم برمی‌گردد. این موارد علائم فتق ناف در کودکان پسر می‌باشد.

برخی از علل فتق در سنین مختلف

  • سرفه های مکرر
  • چند قلو باردار بودن
  • بلند کردن اجسام سنگین
  •  چاقی ؛ علت فتق ناف نوزادان و بزرگسالان
  • وجود مایعات اضافه در فضای داخل شکمی، علت باد كردن ناف نوزاد

در چه شرایطی فتق ناف خطرناک است؟

فتق ناف در نوزادان بسیار معمول می‌باشد، به خصوص نوزادان نارس و نوزادانی که با وزن کمتر از نرمال به دنیا آمده اند. احتمال بروز این شرایط در دختران و پسران به یک اندازه می‌باشد. فتق ناف در بزرگسالان، اضافه وزن و باردار بودن چند قلو می‌تواند خطر بروز فتق ناف را بالا ببرد.

 

عوارض فتق ناف در نوزادان

فتق ناف در کودکان به ندرت عوارضی را به دنبال دارد. زمانی که بخش بیرون زده بافت روده، در شکاف ایجاد شده بین ماهیچه‌ها گیر افتاده و دیگر نتوانید آن را با دست به داخل حفره شکمی هل دهید، می‌تواند برای نوزاد عوارضی را به دنبال دارد که باعث کاهش جریان خون می‌شود و بافت روده و درد در ناحیه شکم دارد و اگر خونرسانی به طور کامل قطع شود بافت روده کاملا فاسد میشود. در این حالت عفونت احتمالاً در تمامی حفره شکمی پخش شود و شرایط خطرناکی را برای نوزاد و یا فرد به وجود آورد .احتمال انسداد روده در بزرگسالانی که فتق ناف دارند، بیشتر است . معمولا برای درمان این شرایط به صورت اورژانسی جراحی انجام می‌شود.

چه موقع نزد پزشک برویم؟

آیا فتق ناف نوزاد خطرناک است؟ اگر فکر می‌کنید کودک شما فتق ناف دارد، او را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید تا آن را تشخیص دهد. اگر کودک دچار مشکلات زیر شد، فورا او را نزد پزشک ببرید:

  • کودک استفراغ می‌کند.
  • کودک دچار درد ناف می‌باشد.
  • برآمدگی ناف نوزاد ورم کند یا تغییر رنگ دهد و یا بسوزد.

فتق ناف در نوزادان شایع تر می‌باشد، به خصوص در نوزادان نارس یا نوزادانی که هنگام تولد وزن کمی دارند. موارد فوق برای بزرگسالان نیز صدق می‌کند .در صورت احساس درد و ناراحتی در ناحیه تورم، شما نیاز به مراقبت‌های ویژه خواهید داشت. تشخیص و درمان به موقع ، می‌تواند از بروز عوارض بعدی جلوگیری کند .

درمان فتق ناف بدون جراحی : درمان دارویی

در اکثر موارد فتق ناف تا سن یک سالگی خود به خود برطرف می‌شود. همچنین پزشک احتمالاً در طی تست‌های فیزیکی بتواند برآمدگی فتق را به داخل حفره شکمی هل دهد. خودتان این کار را انجام ندهید. به گفته برخی افراد، بستن سکه بر روی برآمدگی درمان فتق ناف می‌باشد. این کار کمکی نخواهد کرد و احتمالاً سبب تجمع میکروارگانیسم‌ها و بروز عفونت در آن ناحیه شود. معمولا جراحی برای بچه‌ها زمانی انجام می‌شود که فتق بزرگ و یا بسیار دردناک باشد و یا :

  • تا سن ۴ سالگی ناپدید نشده باشد.
  •  پس از ۱ یا ۲ سالگی بزرگتر شده باشد.
  • گیر افتادن روده و انسداد در آن ناحیه ایجاد کند.

جراحی درمان فتق ناف | مرکز پارسیان مهرپرور

در طی جراحی، برش کوچکی در بخش پایین شکم ایجاد کرده و بافت فتقی شده به داخل حفره شکمی بازگردانده می‌شود و سپس بخش باز شده از دیواره شکم به هم دوخته می‌شود. بیشتر افراد چند ساعت پس از انجام جراحی از بیمارستان مرخص شده و دو تا چهار هفته بعد می‌توانند به فعالیت‌های طبیعی خود بازگردند. بازگشت فتق ناف در نوزادان پس از جراحی بسیار نادر است.

درمان بیرون زدگی ناف نوزاد در طب سنتی

درمان گیاهی فتق ناف در نوزادان و بزرگسالان

مواد لازم در درمان خانگی فتق ناف نوزاد

طریقه مصرف برای درمان فتق ناف نوزاد

تخم شوید
  • مقداری تخم شوید را بو بدهید ، بکوبید و با سرکه سیب مخلوط و به نوزاد بدهید.
شیرین بیان
  • شیرین بیان را بکوبید و سپس درون یک ظرف شیری بریزید و برای نوزاد هر روز استفاده کنید.
گل ختمی
  • ریشه گل ختمی را در آب جوش بریزید
  •  15دقیقه بعد محلول را با سرکه سیب مخلوط کنید
  • سه بار در روز مصرف کنید.
ریشه زنجبیل
  • ریشه زنجبیل می‌تواند درد‌های شکم را کاهش دهد و جلوی ترشح اسید معده را بگیرد.
  • توجه : استفاده بیش از اندازه زنجبیل به معده آسیب می‌رساند.
بابونه
  • مصرف روزانه چای بابونه راحت ترین راه برای رفع باد فتق می‌باشد.
آب هویج
  • بهتر است که در هر روز یک لیوان آب هویج تازه میل کنید.

بستن ناف نوزاد با سکه ؟

نوزادانی که دچار فتق ناف می‌شوند ، نیاز به اقدام‌های خاصی مثل بستن ناف یا گذاشتن سکه روی آن (که از روش‌های قدیمی است)، نیست و این روش‌ها توصیه نمی‌شود. فتق نافی، یک نقص تکاملی بوده و به دلیل اینکه ناف کاملا بسته نشده است، ایجاد می‌شود. در این شرایط به والدین توصیه می‌شود تا 5 یا 6 سالگی (یعنی قبل از رفتن به مدرسه) صبر کنند چون امکان رفع خود به خود فتق نافی وجود دارد. در غیر این صورت اگر بعد از گذشت این زمان، فتق نافی برطرف نشد، حتما نیاز به انجام عمل جراحی در این سن است.

خلاصه مطلب فتق ناف در نوزادان

وقتی والدین متوجه برجستگی و تورم در ناف کودک می‌شوند، ویزیت دکتر متخصص ضروری است. البته در بعضی شرایط نیاز به ویزیت اورژانسی کودک توسط دکتر ایجاد می‌شود. از جمله: اگر کودک در ناف احساس درد شدید کند، وقتی که فتق ناف در نوزادان با استفراغ همراه باشد و زمانی که تورم و برجستگی ناف دردناک و حساس باشد.

پرستار کودک و نوزاد در منزل از مجموعه خدماتی است که احتمالاً در زمان‌های ایجاد بیماری در کودکان به آن احتیاج دارید. شرکت پارسیان مهرپرور با سابقه ترین شرکت خدمات پرستاری در منزل می‌باشد. با کارشناسان ما تماس بگیرید.