۴۰ اصل جادویی از اصول ارتباط با کودکان با کودک

اصول ارتباط با کودکان از بدو تولد از نیازهای اطرافیان است. در صورتی که رابطه خوب با کودک برقرار شود بهترین و خوشایندترین تجربیات برای آنان رقم می خورد. برقراری رابطه با کودکان از مهارت های تربیتی است که به ایجاد یا افزایش اعتماد به نفس و احترام دوسویه کمک می کند. در این مقاله سعی داریم اصول ارتباط با کودکان را بررسی کنیم. این مقاله از سایت مرکز مهرپرور راهنمای مناسبی برای پرستار کودک ، پرستار نوزاد ، مربی مهد ، کودکیاران ، مادریاران و هر کس که تمایل به غنی سازی رابطه با کودک را دارد ، می باشد.

۱ – اولین اصل از اصول ارتباط با کودکان

لازمه کار با کودک داشتن صبر و حوصله فراوان و از کوره در نرفتن است.

۲ –  اصل خودشناسی

لازمه  کار با کودک « خودشناسی » و « خودآگاهی »و شناختن احساسات و افکار و انتظارهای خود نسبت به کودک است :    « خود را بشناس »

۳ – عشق واقعی به بچه ها

لازمه مراقبت از کودک خسته نشدن است، اگر میخواهید از کارتان خسته نشوید ،باید عاشق کارتان باشید.

۴ – چهارمین اصل از اصول ارتباط با کودکان :  ” توانایی “

لازمه کار با کودک دانا بودن به احوال کودک است.اگر میخواهید در کار با کودک « توانا » شوید، با مطالعه کتاب های تعلیم و تربیت در حوزه کودک و روانشناسی کودک دانایی خود را افزایش دهید.

۵ – اصل صداقت

لازمه کار با کودک داشتن صداقت و صمیمیت است. «خودت باش» و نیز هماهنگی بین آنچه واقعاْ هستید.

۶ – ششمین اصل ” اصل ثبات عاطفی “

لازمه کار با کودک داشتن ثبات عاطفی است ، حالی به حالی نباشید!!

۷ – هفتمین اصل از اصول ارتباط با کودکان ” شناخت کودکان “

لازمه کار با کودک شناخت و درک کودک است، اصل پذیرش یعنی کودک را  همان طور که هست بپذیرید.

۸ – توجه کردن به اصل فردیت و یا تفاوت ها و شباهت­های فردی

کودک را با دیگر کودکان مقایسه نکنید، بلکه با خودش مقایسه کنید و بدانید که به طور مطلق هیچ کودکی شبیه کودک دیگر نیست.

۹ – اصل نهم ” اصل خود تصمیم گیری “

در کار با کودک سعی نکنید نظریات خود را تحمیل کنید . اجازه دهید حالا که او میخواهد بازی کند یا کتابی برای خواندن انتخاب کند ، خود اسباب بازی و کتابش را انتخاب کند.

۱۰ – اصل رازداری

محرم اسرار کودک باشید. با ایجاد فضای اطمینان بخش و اعتماد آفرین بین خودتان و کودک .

۱۱ – اصل مهار احساسات

در کار کردن با کودک سعی کنید مساوات و عدالت را رعایت کنید.چنانچه کودکی زیبا آفریده شده است و یا امتیاز دیگری برخوردار است ، اجازه ندهید این گونه امور احساساتتان را تحت تاثیر قرار دهد و تبعیض قائل شوید و به او توجه بیش از حد معمول ، ابراز دارید.

۱۲ – اصل دوازدهم از اصول ارتباط با کودکان

 هیچگاه به کودک نگویید : « حالا تو دیگر بچه نیستی !! » چون که او « بزرگ هم نیست!!» و بدین ترتیب با گفتن این جمله در کودک ایجاد اضطراب می کنید.به جای همه این حرف ها بهتر است دلیل انجام دادن یا انجام ندادن یک کار  را برایش توضیح بدهید.

۱۳ – اصل سیزدهم از اصول ارتباط با کودکان

اگر کودکی کار نادرستی انجام داد، دلیل نادرستی آن کار را برایش توضیح دهید، نه بگویید: « دوستت ندارم » زیرا با این گفته در او ایجاد ناامنی و اضطراب می کنید.

۱۴ – چهاردهمین اصل

در کار با کودکان، بهتر است اسامی کوچک آنها را به حافظه تان بسپارید و آن ها را با اسم کوچک، صدا کنید ( مخصوص در مهدهای کودک).

۱۵ – اصل پانزدهم ؛ ایجاد فضا برای بیان احساسات

در ارتباط  بین خود و کودک سعی کنید فضایی ایجاد نمایید که کودک بتواند آزادانه احساسات خود را بازگو کند.

۱۶ – اصل برقراری رابطه کلامی

هر فرصتی که دست دهد با کودک صحبت کنید و با او ارتباط عاطفی و کلامی برقرار کرده و تلاش کنید با فرهنگ لغات کودک آشنا شوید. کودکان سنین پایین را به خودتان بچسبانید یا بغل کنید تا گرمای بدن شما را حس کنند.

۱۷ – هفدهمین اصل از اصول ارتباط با کودکان

 نسبت به نیا­زها، خواست­ها، علاقه مندی­ها و مسایل و مشکلات کودک حساسیت به خرج دهید و اقدام مناسب به عمل آورید. برای مثال از کودک سوال کنید راستی کتابی را که دنبالش بودی، پیدا کردی؟ راستی عروسکت را پیدا کردی؟

۱۸ –  اصل هجدهم : اصل هماهنگی میان کلیه عاملان تربیتی

برای کاهش اضطراب و حفظ ثبات عاطفی کودک ، بین والدین، پرستار کودک ، مربیان و کلیه کسانی که با کودک سر و کار دارند بایستی هماهنگی وجود داشته باشد.

۱۹ – پرهیز از پیش داوری

در مراقبت کودک از تعصب و پیش داوری بپرهیزید و از « برچسب زدن » به کودک خودداری کنید.

۲۰ – اصل بیستم : تشویق کودکان

بهترین روش ایجاد، تقویت و تکرار رفتار مطلوب و مورد نظر، تشویق و مورد توجه قرار دادن آن رفتار است.

۲۱ – پرهیز از تنبیه بدنی از اصول ارتباط با کودکان

در مراقبت کودک از تنبیه بدنی، سرزنش و خجالت دادن کودک جداٌ و قویاٌ خودداری کنید.

۲۲ –  اصل بیست و دوم از اصول ارتباط با کودکان

 به پرسشهای کودک در صورتی که پاسخ آنها را می­دانید، با صداقت ، سادگی و کوتاه جواب دهید و در صورتی که نمی­دانید با شهامت بگویید:«نمی­دانم» و بکوشید پاسخ درست را منتقل کنید.

۲۳ – شناخت روحیه کودک

با هر کودک مطابق « روحیه او رفتار کنید »، پس سعی کنید « روحیه » کودک را بشناسید.

۲۴ – درخواست مشارکت از کودک

کودک را در انجام کارهای مربوط به خودش مشارکت دهید.

۲۵ – شناخت کودکان از اصول ارتباط با کودکان

ما اگر میخواهیم بزرگسال را بشناسیم، ناگزیر هستیم که کودک را بشناسیم.

۲۶ – آشنایی با مراحل رشد کودک

اندازه گیری و سنجش رشد و تغییرات کودک مشکل است، چرا که رشد کودک تدریجی است.

۲۷ – آشنایی با ساختار شناختی و عاطفی

انتخاب و اجرای هرگونه روش تربیتی باید منطبق با نیازها و خواست های کودک و همچنین هماهنگ با ساختار شناختی و عاطفی او باشد.

۲۸ – از اصول ارتباط با کودکان ” الگوی خوبی باشید “

الگو برداری، تقلید و « همانند سازی » یکی از مهمترین روشهای یادگیری کودک است.پس سعی کنید بهترین « سرمشق » و «الگو » برای کودکتان باشید و هر چه را که می­خواهید کودک بکند و یا نکند، خود بکنید و یا نکنید، برای مثال اگر می­خواهید « خواهش کردن »، « تشکر کردن » و « معذرت خواستن » را یاد بدهید، خودتان باید در عمل نشان دهید و پیشقدم شوید ( دو صد گفته، چو نیم کردار نیست) .

۲۹ – پاسخ به سوالات کودکان با صداقت

به سوالات خصوصی کودکان درباره خودتان و امور گوناگون به طور ساده، کوتاه و صادقانه جواب دهید.

۳۰ – از کودکان کار بخواهید

 تقاضای انجام کار از کودک را حتی ­الامکان به صورت سوال مطرح کنید برای مثال: « دوست داری در آوردن وسائل آشپزخانه به من کمک کنی؟ دلت میخواهد یک قصه شیرین برایت بگویم؟ می­خواهی با همدیگر به توالت برویم؟می­خواهی این صندلی را ببری توی اطاق؟ و یا …..»

۳۱ – بازی با کودکان اصل سی و یکم از اصول ارتباط با کودکان

بازی، زندگی کودک است. هرگاه که او را از بازی منع می­کنید، او ر از زندگی کردن محروم می­سازید. بازی بهترین موقعیت برای بروز عواطف و اجتماعی شدن کودک است.

۳۲ – دادن آزادی عمل به کودک

به صحبت­های کودک گوش کنید و واکنش­های مناسب نشان دهید. به کودک آزادی کامل بدهید تا از هرکجا که دلش میخواهد صحبت کند.

۳۳ – قرار دادن کودک در محیط های فرهنگی مختلف

 با توجه به این که هوش مبتنی بر دو عامل وراثت و محیط است و آن را به قدرت انطباق و سازگاری با اوضاع و احوال جدید و قدرت یادگیری و آفرینندگی تعبیر کرده اند، به غنی کردن محیط فرهنگی بپردازید و بر عرصه ­های تجربه کردن کودکان بیفزایید.

۳۴ –  شرکت دادن کودک در امر آموزش اصل ۳۴ از اصول ارتباط با کودکان

پیاژه می­گوید: « هروقت والدین یا پرستار به کودکان چیزی را یاد می­دهند بی آن که کودک را در این امر شرکت دهند ، او را از این که خودش موضوع را کشف کند، باز می­دارند و در نتیجه کار آموزش با شکست روبه ­رو می­شود.»

۳۵ – عدم مواخذه کودک به خاطر اشتباهاتش

ادوارد کلاپارد میگوید: « وقتی مربی حیوانات در کار دست آموزی حیوان موفق نمیشود، خود را خطاکار می­داند، در حالی که در تربیت کودکان، هر کس موفق نشود، گناه را به گردن کودک می­اندازد». واقعیت این است که در برخورد، با رفتار نادرست کودکان، باید  پرستار کودک یا مربی آنها را گوشمالی داد نه کودکان را! نباید گفت که کودک « بی ­تربیت » است، بلکه باید گفت که او « بد تربیت » شده است.

۳۶ – اصل سی و ششم از اصول ارتباط با کودکان

در رویارویی با هر کودک ، « دانایی » ما و آگاهی از خصوصیات روانی، رفتاری، خانوادگی و اقتصادی او و جامعه اوست که به ما « توانایی » می­دهد، چرا که « توانا بود هر که دانا بود ».

۳۷ – احترام به مالکیت و استقلال کودک

اگر می­خواهید چیزی از وسائل کودک را بردارید باید از او اجازه بگیرید تا کودک احترام به مالکیت و استقلال دیگران را یاد بگیرد.

۳۸ – پرهیز از لجبازی با کودک

از لجبازی کردن، سربه­ سر گذاشتن، یکی به دو کردن، گیر دادن و مشاجره با کودک خودداری کنید.

۳۹ – برقراری ارتباط با اطرافیان کودک

در صورت لزوم باید با مدرسه ، کتابخانه و دوستان کودک تماس بگیرید و ارتباط برقرار کنید.

۴۰ – آشنا کردن کودک با  واقعیات

یکی از اصول تربیتی کودک، شناساندن « واقعیت » به کودک است، نه کتمان و پنهان داشتن آنها. چرا که « گل­هایی که در گلخانه پرورش می­یابند، زود پرپر می­شوند»