مركز خدمات بالینی ، مراقبتی و آموزشی در منزل پارسیان مهرپرور تحت نظارت مستقیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

  • info@mehrparvar.com
  • 021-44442410
درمان تب کودکان | مرکز خدمات پرستاری پارسیان مهرپرور

تب و لرز در کودکان : علت تب و لرز ناگهانی (+ 12 درمان فوری در خانه)

آیا می‌دانید تب و لرز نشانه چیست؟

تب و لرز در کودکان می‌تواند نشانه‌ای از بیماری یا عفونت باشد. تب و لرز به انگلیسی (ague) بخشی از پاسخ سیستم ایمنی بدن ما به عفونت شامل افزایش دمای بدن برای کاهش توانایی میکروب‌ها برای تولید مثل می‌باشد. همه ما این حالت را تجربه کرده ایم که در تب سوختیم در حالی که از سرما به خودمان می‌لرزیدیم. این موضوع به دلیل عدم کارایی درست تنظیم کننده داخلی بدنمان می‌باشد که در حقیقت یکی از راه حل‌های مبارزه با عفونت است. در این مقاله از سایت مرکز پارسیان مهرپرور به بررسی علت تب و لرز، دارو برای تب و لرز و درمان فوری آن در خانه می‌پردازیم.

تب در کودکان چیست؟

تب در کودکان بیماری نیست، بلکه نشان دهنده عفونت در بدن کودک می‌باشد. در واقع به افزایش دمای بدن بیش از حد معینی تب گفته می‌شود. تب  پاسخ طبیعی به شرایط مختلف است، که شایع ترین آنها عفونت می‌باشد. به طور کلی، تب به معنای دمای بالاتر از ۳۸ درجه سانتیگراد است. ممکن است بسته به نحوه اندازه‌گیری دمای بدن (دهان، زیربغل، گوش، پیشانی یا مقعد) اعداد کمی متفاوت باشد.

لرز چیست؟

کلمه لرز به احساس سرما بدون دلیل واضح اشاره دارد. این احساس هنگامی که ماهیچه‌ها مکررا منقبض و منبسط می‌شوند و عروق پوست تنگ می‌شوند به وجود می‌آید. لرز می‌تواند با تب همراه باشد و باعث لرزیدن و تکان خوردن شود. لرز ممکن است دائمی باشد، هر حمله ممکن است به اندازه یک ساعت باشد. همچنین لرز ممکن است به طور دوره‌ای تکرار شود و برای دقایقی بماند. کلمه لرز به احساس سرما بدون دلیل واضح اشاره دارد. این احساس هنگامی که ماهیچه‌ها مکررا منقبض و منبسط می‌شوند و عروق پوست تنگ می‌شوند به وجود می‌آید.

علت تب و لرز 

زمانی که دمای بدنتان از ۳۷/۵ درجه بالاتر برود یعنی شما تب دارید. ویروس‌ها و باکتری‌ها در دمای بالای ۹۸٫۶ درجه فارنهایت (F) کمتر تکثیر میشوند. بدن برای مقابله با این میکروارگانیسم‌ها، مکانیسم تب و لرز را دارد. اصولا تب به همراه لرز ایجاد می‌شود. زمانی که تب می‌کنیم هوا و محیط اطراف ما سردتر از چیزی است که قبلا بوده است. در این زمان تفاوت زیادی بین دمای بدن شما و محیط اطراف می‌باشد و شما احساس سرمای بیشتری می‌کنید. لرزش زمانی ایجاد می‌شود که عضلات شما به سرعت برای تولید گرما منقبض و منبسط می‌شوند. این در پاسخ به دمای هوای سرد اطراف و افزایش دما در داخل بدنتان ایجاد می‌شود.

تب ولرز کودکان | مرکز خدمات پرستاری پارسیان مهرپرور

علت تب و لرز ناگهانی در کودکان چیست؟ 

تب و لرز به خودی خود یک بیماری نیست. در اصل، این عارضه نوعی واکنش دفاعی بدن بوده و به درگیری سیستم ایمنی با بیماری و عفونت اشاره می‌کند. به این ترتیب، افزایش دمای بدن و لرز ناشی از آن را می‌توان پاسخی طبیعی به حضور عوامل بیماری‌زا در بدن و تلاش برای از بین بردن آن‌ها دانست. علت تب و لرز ناگهانی در کودکان و در بزرگسالان: در برخی بیماری‌ها مانند انفولانزا شروع تب ناگهانی است به طوری که فرد حتی ساعت و دقیقه آغاز آن را به خاطر می‌آورد و در بسیاری بیماری‌های دیگر تب کم کم شروع شده و به تدریج افزایش می‌یابد.

تب و لرز کرونا

کرونا معمولا با از دست دادن حس چشایی و بویایی همراه بود و همین می‌توانست تشخیص کرونا را آسان‌تر کند. اما در مورد امیکرون شرایط فرق می‌کند و فرد ممکن است چنان شباهتی به علائم کرونا نداشته باشد. گزارش‌ها نشان می‌دهد که امیکرون بیشتر علائمی شبیه به سرماخوردگی معمولی را دارد و گاها علائم‌ گیج‌کننده‌ای مثل کمردرد نیز گزارش شده است.

علائم امیکرون چیست؟

به طور کلی علائم احتمالی امیکرون به شکل زیر گزارش شده است:

سرفه اسهال گلودرد سردرد
خستگی تب یا لرز تنگی نفس آبریزش بینی
دردهای عضلانی حالت تهوع یا استفراغ مشکلات چشایی یا بویایی

تب و لرز کودکان | خدمات پرستاری در منزل

تب و لرز یکی از علائم شایع عفونت با ویروس کرونا به شمار می‌رود که قابل مهار است. برای کنترل تب، از نوشیدن آب فراوان غافل نشویم. اگر همراه تب، علائم دیگری هم وجود دارد، داروی آن را با مشورت پزشک و فقط تا هنگام ادامه علائم، مصرف کنیم.

عوامل مؤثر در بروز تب و لرز

موارد زیر از اصلی‌ترین عوامل مؤثر در بروز تب و لرز به حساب می‌آیند:

  • لخته شدن خون
  • مسمومیت غذایی
  • آفتاب سوختگی شدید
  • برخی انواع واکسیناسیون
  • ابتلا به برخی بیماری‌های التهابی دلیل تب و لرز
  • مصرف برخی داروها از جمله بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها
  • عفونت و ابتلا به بیماری‌هایی نظیر آنفولانزا و ذات‌الریه

بهترین درمان تب و لرز

در زمان تب و لرز خیلی بی قرار هستیم، اولین کاری که در این موقع انجام می‌دهیم این است که لباس‌های بیشتری می‌پوشیم یا پتو دور خودتون می‌پیچیم تا احساس گرما داشته باشیم. اما هر چه بیشتر لباس بپوشیم، دمای بدنمان بالاتر میرود. در نهایت می‌توانید کار‌های زیر را انجام دهید:

  • آب بنوشید.
  • اضطراب نداشته باشید.
  • لباس‌های گرم در حد معقول و مناسب بپوشید اما چیزی دور خودتان نپیچید.
  • استفاده از بهترین داروی تب و لرز: استامینوفن یا ایبوپروفن میتونن میزان تب شما را کاهش دهند.
  • بچه ای که تب و لرز دارد را بین حجم زیادی از لباس نپیچانید لباس‌های سبک و راحتی تنش کنید.
  • وقتی که تب دارید از یک پتو اضافه استفاده کنید تا جلوی لرزیدنتان رو بگیرد. اما در این کار افراط نکنید.

درمان تب و لرز در کودکان | خدمات پرستاری در منزل

علت تب و لرز در بزرگسالان

علت تب و لرز ناگهانی در بزرگسالان: هر عاملی که سبب فعال شدن سلول های ایمنی و ایجاد پاسخ های التهابی در بدن شود، می‌تواند سبب ایجاد تب گردد. هنگامی که درجه تب خیلی بالا رود، هیپوتالاموس که مرکز تنظیم دمای بدن است، تنظیمات دما را تغییر می‌دهد که همین عامل موجب احساس سرما و به دنبال آن ایجاد لرز می‌شود. مدت تب به میزان قابل توجهی به دلیل تب کردن بستگی دارد. مانند:

سرطان آپاندیس برونشیت
لخته خون سینه پهلو مونو نوکلئوز
گاستروآنتریت عفونت سینوس مننژیت در کودکان
مننژیت در کودکان عفونت‌های گوشی مننژیت در بزرگسالان
سرماخوردگی و آنفولانزا تغییرات ناگهانی آب و هوا یکسری از داروهای خاص
شیوه زندگی غیر بهداشتی عفونت‌های دستگاه ادراری بعضی از بیماری‌های التهابی
واکنش به ایمن سازی در بدن کودکان برخی از اختلالات خود ایمنی مثل: روماتیسم مفصلی و بیماری کرون

نشانه های تب و لرز خطرناک در کودکان

تب در کودکان بعد از تزریق واکسن نیز ایجاد می‌شود. در بعضی از مواقع با یک بیماری ویروسی خفیف ، تب و لرز ممکن است از یک روز تا چند هفته یا چند ماه وابسته به عفونت بدن طول بکشد. در صورت بروز هر یک از علائم زیر به همراه تب با پزشکتان تماس بگیرید :

  • جوش
  • سردرد
  • ورم مفاصل
  • تنگی نفس
  • خستگی مفرط
  • درد‌های شکمی
  • گرفتگی عضلات گردن
  • حمله ناگهانی صرع_تشنج
  • اگر تب شدید شود یا بیشتر از دو سه روز طول بکشد.
  • کسی که گیج به نظر میرسد و نمیتواند به راحتی بیدار بماند.
  • اگر هرگونه مشکل دارویی یا بیماری جدی دارید و تب کرده اید.
  • کسی که نمیتواند به درستی راه برود و یا دست و پایش را تکان دهد
  • در نوزادان زیر یک سال اگر دمای بدنشان به بالاتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت رسید، با پزشک اطفال تماس بگیرید.

تب و لرز خطرناک کودکان | مرکز خدمات پرستاری پارسیان مهرپرورروش‌های پیشگیری از تب و لرز

بهترین روش پیشگیری از تب و لرز این است که از قرار گرفتن در معرض عوامل بیماری‌زا و به وجود آورنده عفونت جلوگیری شود. برای این منظور، لازم است رعایت نکات زیر را جدی بگیرید:

  • آموزش شست‌وشوی صحیح دست به کودکان
  • پوشاندن دهان و بینی در هنگام عطسه و سرفه
  • جدی گرفتن نشانه‌های بروز هرگونه بیماری در مراحل اولیه
  • استفاده مداوم از دستمال‌ها یا اسپری‌های آنتی‌باکتریال و ضد عفونی‌کننده
  • اجتناب از به اشتراک‌گذاری لوازم شخصی نظیر حوله، لیوان و کلیه ظروف با سایر افراد
  • اجتناب از دست زدن به بینی، دهان یا چشم و جلوگیری از ورود ویروس از این مسیرها
  • شستن مداوم دست‌ها قبل از صرف غذا، بعد از توالت رفتن و پس از حضور در محافل عمومی

درمان فوری لرز در کودکان

درمان لرز در کودکان به سن کودک، درجه تب و هر علامت همراه دیگری بستگی دارد. به طور کل، اگر تب بین ۳۷.۸ و ۳۸.۹ درجه سانتی گراد باشد و کودک بی‌قرار باشد، می‌تواند قرص یا شربت استامینوفن داد. هیچگاه کودک تب دار را در پتو یا لباس ضخیم نپیچید. مایعات فراوان به کودک بدهید و آب بدن را حفظ کنید. هیچ گاه به کودک زیر ۱۸ سال آسپرین ندهید. به علت خطر ایجاد سندرم ری که سندرمی نادر است و ممکن است در کودکانی که عفونت ویروسی دارند در صورت تجویز آسپرین ایجاد شود.

12 درمان خانگی تب و لرز در بزرگسالان و کودکان

برای تب و لرز چی بخوریم؟ در ادامه ی این مطلب روش‌هایی رو که برای درمان تب و لرز در خانه مناسب هستن بهتون معرفی می‌کنیم.

1) ویتامین C برای درمان تب و لرز

همه به دلیل دارا بودن ویتامین C و خاصیت آنتی باکتریال ویتامین ث در درمان تب موثر و مفید هستند.

  • پرتقال
  • گریپ فروت
  • لیمو شیرین و گاهی ترش

2) اسفناج برای پایین آوردن تب

سبزیجات دنیای خواص و فایده هستند که در این میان برخی از آنها و در راس آنها اسفناج خاصیت ضد تب دارند و به دفع مواد زائد بدن کمک می‌کند.

3) آب میوه‌ها برای درمان تب یا لرز

هندوانه در راس این میوه‌ها قرار دارد و آب هویج و کرفس هم در درمان تب با ایجاد و تولید مقدار زیادی ادرار در بدن تاثیر دارد.

4) آب سرد برای کنترل تب و درمان لرز در خانه

یک تکه پارچه یا حوله را درون آب سرد قرار دهید ،آب اضافی آن را بچلانید. در قسمت‌هایی مانند؛ زیر بغل، پا و دست، قرار دهید. این کار باعث کاهش درجه حرارت بدن میشود. همچنین می‌توانید زمانی که تب کمی بالاتر است ، این پارچه را روی پیشانی و یا گردن خود قرار دهید. حتی می‌توانید برای آرام کردن بدن خود، با آب ولرم دوش بگیرید.

درمان تب و لرز در خانه با آب سرد | مرکز خدمات پرستاری در منزل مهرپرور

توجه: از آب بسیار سرد استفاده نکنید، چرا که ممکن است باعث افزایش دمای داخلی بدن در زمان تب و لرز شود.

5) برگ ریحان برای درمان تب و لرز کودکان در خانه

روش اول مصرف : بیست عدد برگ ریحان را با یک قاشق چایخوری زنجبیل پودر شده و یک فنجان آب ترکیب کنید. سپس،کمی عسل نیز به آن اضافه کنید. دو الی سه بار در روز از این چای بنوشید.

روش دوم مصرف : یک قاشق چایخوری ریحان را با یک چهارم فلفل ترکیب کنید و به یک فنجان آب در حال جوش بیفزایید . برای درمان کامل، این چای را دو الی سه بار در روز بنوشید.

6) سرکه سیب برای درمان تب یا لرز

  1. روش اول مصرف : نصف فنجان سرکه سیب را به وان حمام با آب ولرم اضافه کنید. به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه ،در آن بخوابید. اگر تب بالایی دارید، این کار را چندین بار تکرار کنید.
  2. روش دوم مصرف : مقداری سرکه را با آب سرد ترکیب کنید. حوله ای را در آن خیس کرده و روی پیشانی یا شکم قرار دهید. زمانی که حوله کمی گرم شد ، این کار را دوباره انجام دهید.
  3. روش سوم مصرف :دو قاشق چایخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب ترکیب کنید و روزانه، دو الی سه بار از این ترکیب بنوشید.

سرکه سیب برای درمان تب و لرز | خدمات پرستاری در منزل مهرپرور

7) سیر برای درمان تب و لرز کودکان در خانه

یک عدد سیر به یک فنجان آب داغ، اضافه شود. بعد از 10 دقیقه ترکیب را صاف کرده و سپس، بنوشید. از این مایع ، دو الی سه بار در روز بنوشید. قطعا روز بعد، احساس بهتری خواهید داشت. داروهای حاوی سیر، برای درمان تب و لرز در زنان باردار و کودکان توصیه نمی‌شود.

8) زنجبیل برای درمان تب و لرز

روش اول مصرف : دو قاشق غذاخوری پودر زنجبیل را همراه با آب گرم، به وان حمام خود اضافه کنید. به مدت ۱۰دقیقه، در آن بخوابید. سپس با استفاده از یک پد یا حوله بدن خود را خشک کنید. بلافاصله به رختخواب بروید و با یک پتو،کاملا خودتان را بپوشانید، تا عرق کنید. به این ترتیب، تب شما فورا پایین می‌آید. توجه: قبل از حمام زنجبیل، آن را روی دست خود تست کنید.

روش دوم مصرف : نصف قاشق چایخوری پودر زنجبیل تازه با یک فنجان آب در حال جوش ترکیب شود. بعد از چند دقیقه، مقداری عسل نیز به آن اضافه کنید. با مصرف ۳ الی ۴ بار از این چای، به صورت روزانه، تب شما پایین می‌آید.

9) نعناع برای درمان تب و لرز بزرگسالان

روش اول مصرف : یک قاشق غذاخوری برگ نعنا خشک شده را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. اجازه دهید ، به مدت ۱۰ دقیقه بماند و بعد کمی عسل به آن اضافه کنید. از این چای، ۳ الی ۴ بار در روز، مصرف شود.

روش دوم مصرف : مقداری برگ نعناع را در دو فنجان آب و نصف قاشق چایخوری فلفل سیاه و یک قاشق چایخوری پودر زنجبیل بیفزایید و روی حرارت قرار دهید تا جوش بیاید. از این ترکیب، سه بار در روز بنوشید.

10) سفیده تخم مرغ برای درمان تب و لرز

دو الی سه عدد تخم مرغ را بشکنید. زرده آن را جدا کنید و چند دقیقه، سفیده‌های آن را هم بزنید. یک پارچه یا حوله را در آن خیس کرده و روی کف پاها قرار دهید. زمانی که پارچه خشک شد، دوباره آن را با مواد جدید، جایگزین کنید. این کار را تا زمانی که تب کاهش یابد، تکرار کنید.

11) زردچوبه برای درمان تب

نصف قاشق چایخوری زردچوبه را با یک چهارم قاشق چایخوری فلفل سیاه و یک فنجان شیر داغ ترکیب شود. برای رهایی از تب، دو الی سه بار از این ترکیب استفاده کنید.زردچوبه برای درمان تب و لرز

12) گیاه چوب صندل برای درمان تب یا لرز

نصف قاشق چایخوری از پودر چوب صندل را با کمی آب مخلوط کنید. یک ماسک نسبتا غلیظ بدست آورید و آن را روی پیشانی خود اعمال کنید. این روش را چندین بار در روز تکرار کنید تا اثر بهتری در تب و لرز شما داشته باشد. از کیفیت چوب صندل مطمئن شوید تا نتیجه مورد نظر را بدست آورید.

درمان فوری تب و لرز در خانه

درمان تب و لرز کودکان در خانه با استفاده از راهکارهای ساده‌ای انجام می‌شود. کافی است که والدین هنگام بیماری کودک خود استرس نداشته باشند و با تمام تمرکز خود این اقدامات را انجام دهند. در صورت بروز لرز در هنگام تب در کودکان و بزرگسالان اقدامات زیر را انجام دهید.

  • از آب خیلی سرد یا یخ استفاده نکنید.
  • یک یا دو روز به طور کامل استراحت کنید.
  • از خوردن غذاهای فریز شده، اجتناب کنید.
  • مقداری زیادی از سبزیجات با برگ‌های سبز استفاده کنید.
  • برای جلوگیری از کم آبی بدن در زمان تب و لرز، آب و آب پرتغال زیادی بنوشید.

درمان تب و لرز در بزرگسالان

درمان تب و لرز به علت ایجاد کننده آن بستگی دارد. برای مثال تب ناشی از بیماری های ویروسی یا باکتریال را می‌توان با پاشویه یا داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن پایین آورد؛ اما در مورد تب ناشی از بیماری های التهابی یا روماتولوژیک ممکن است استفاده از داروهای کورتونی مدنظر قرار گیرد. اما در تمام انواع تب، جایگزینی مایعات بدن که در اثر افزایش دما، به طور نامحسوس از بدن دفع می‌شود، اقدامی بسیار مهم و حیاتی است. این مورد در کودکان و شیرخواران اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. زیرا این گروه های سنی، بسیار بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر دهیدراتاسیون (کم آبی) و عواقب ناشی از آن قرار دارند.

خلاصه مطلب

تب در اثر ابتلا به بیماری‌های مختلفی رخ می‌دهد از جمله سرماخوردگی و آنفولانزا و می‌تواند باعث بروز حالاتی چون تعریق بالا، سرگیجه، تهوع ، بی حالی، از دست دادن آب بدن و در موارد حاد کما و بیهوشی شود. برای درمان تب ابتدا باید علت آن شناسایی و به پزشک متخصص مراجعه شود اما پس از تشخیص می‌توان از راهکارهای خانگی گفته شده در بالا برای بهبود زودتر بیماری استفاده کرد.