علائم و راه های درمان مخملک + عکس مخملک در کودکان
مخملک در کودکان در گذشته یک بیماری جدی محسوب می‌شد ولی آنتی‌بیوتیک‌های امروزی این بیماری را بسیار نادر و کم‌خطر کرده‌اند. با این حال، این بیماری در صورت درمان نشدن می‌تواند در برخی از موارد منجر به عوارض جدی شود. در این مقاله از سایت مرکز مهرپرور بررسی می‌کنیم که بیماری مخملک یا تب اسکارلت (Scarlet Fever) چیست و چه علائمی دارد؟ این بیماری چگونه تشخیص داده می‌شود و راههای درمان آن چیست ؟
بیماری مخملک چیست؟
مخملک یک بیماری عفونی و مسری است که در دوره کودکی (بین ۳ تا ۷ سالگی) و در فصول سرما بیشتر دیده می‌شود. عامل مخملک استرپتوکوک بتا همولیتیک A می‌باشد. باکتری استرپتوکوک در گلوی کودک تجمع و تکثیر می‌یابد و با ترشح نوعی سم یا اگزوتوکسین موجب پیدایش واکنش پوستی و بروز ضایعاتی روی پوست بدن کودک می‌شود. این بیماری در کودکان شایع تر است و عامل اصلی بروز بیماری مخملک در کودکان باکتری استرپتوکوک است. این باکتری همچنین عامل بروز ورم لوزه در کودکان نیز می‌باشد.
علائم مخملک در کودکان
گاهی اوقات تشخیص علائم مخملک خفیف در کودکان دشوار است و شدت علائم بسیار کم است و خیلی زود نیز برطرف می‌شود. این کودکان ممکن است بیماری را بدون هیچ علائمی و یا با علائم خفیفی شبیه به آنفولانزا با کمی راش پوستی تجربه کنند. معمولا علائم مخملک حاد در کودکان شدت بیشتری دارد. مخملک در کودکان را با بروز علائمی نظیر جوش‌‌های ریز و قرمز رنگ که به همراه تب و گلودرد می‌باشد همراه است.
سایر علائم بیماری مخملک :
- تب
- سردرد کودک
- تهوع و استفراغ
- دردهای شکمی
- درد عضلانی در کودک
- التهاب و ورم گلو در کودک
- سفت و سخت شدن پوست
- زبان سفید به همراه پرزهای قرمز
- خستگی شدید و بی قراری کودک
- تکه‌‌های چرک زرد رنگ در پشت حلق
- برافروختگی و سرخی گونه‌‌ها در کودک
- مشاهده متورم شدن غدد لنفاوی در گردن کودک
- مشاهده رنگ قرمز روشن در چین‌های زیر بغل و کشاله ران
- بروز جوش‌‌های ریز و قرمز رنگ که بعد از ۱ الی ۲ روز از مبتلا شدن به این عفونت در کودک ایجاد می‌شود (معمولا جوشها ابتدا بر روی سینه و شکم می‌باشد و بعد ناحیه دست و پا را درگیر می‌نماید)
راههای پیشگیری از انتقال بیماری مخملک
عامل ایجاد تب مخملک عفونت‌‌های باکتریایی است که مسری می‌باشند. کودکی که به تب مخملک مبتلا است می‌تواند باکتری را از طریق پخش شدن مایعات بینی و گلو از راه سرفه و عطسه به سایرین انتقال دهد. بهتر است برای جلوگیری از انتقال مخملک به دیگران موارد زیر را رعایت کنیم:
- تمیز و خشک کردن زخم‌‌ها
- شستشوی مرتب دستان کودک ویا فرد مبتلا به مخملک
- هنگام سرفه کردن جلوی دهانتان را بگیرید و به کودکان هم آموزش دهیم.
- از بشقاب و قاشق و چنگال و لیوان مخصوص خود کودک استفاده نمایند و آن را از ما بقی لوازم جدا کنند.
- معمولا بعد از ۲۴ ساعت مصرف آنتی بیوتیک، دیگر بیماری سرایت نمی‌کند پس بهتر است قبل از این مدت کودک به مدرسه و یا مهدکودک نرود.
درمان خانگی مخملک (7 روش)
بیماری مخملک در کودکان دوره نقاهت کمی دارد و خیلی زود به داروها و درمان پاسخ می‌دهد و کودک به طور کامل بهبود می‌یابد. برای درمان بیماری مخملک در کودکان برای کاهش درد و ناراحتی کودک می‌توان چندین کار انجام داد:
1- کاهش شدت درد و تب
مصرف آنتی بیوتیک تجویز شده پزشک به طور منظم و کامل برای کنترل تب و به حداقل رساندن درد گلو از ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید.
2- نوشیدن مقدار کافی آب
برای مرطوب نگه داشتن گلو و جلوگیری از دست دادن آب بدن به مقدار کافی آب بنوشید
3- غرغره کردن آب نمک
برای کم کردن شدن درد گلو از کودک بخواهید تا آب نمک غرغره کند.
4 – حفظ رطوبت در هوا
از دستگاه بخور سرد برای کم کردن خشکی هوا که می‌تواند باعث تحریک و درد گلو شود استفاده کنید.
5 – استفاده از قرص مکیدنی lozenges
اگر کودک بیش از ۴ سال سن داشته باشد می‌توان برای کاستن از شدت درد گلو از این قرص‌ها استفاده کرد. برای تهیه این دارو قبلا با پزشک صحبت کنید و نسخه تهیه کنید و از دادن خودسرانه این دارو به کودک خودداری کنید.
6 – تهیه غذاهای تسکین دهنده
مایعات گرم مانند سوپ و خوردنی‌های سرد مانند بستنی یخی به کاستن از درد گلو کمک می‌کند.
7 – دوری کردن از مواد محرک
دود سیگار و مواد شوینده باعث تحریک گلو میشوند، سعی کنید محیط خانه را از این موارد دور نگه دارید.
داروی مخملک در کودکان
درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله پنی سیلین می‌باشد. در موارد حساسیت به پنی سیلین می‌توان از اریترومایسین استفاده کرد.
درمان گیاهی مخملک در کودکان
طب سنتی درمان خانگی بسیار موثری برای بیماری تب مخملک در کودکان دارد که به چند نمونه در اینجا اشاره می‌کنیم:
- حتما آب میوه طبیعی را در رژیم غذایی کودک قرار دهید.
- دمکرده عناب و ترنجبین را باهم ترکیب کنید و به کودک بنوشانید.
- روغن نارگیل را بر روی جوش‌‌های قرمز بزنید و به آرامی ماساژ دهید.
- آویشن را هم بصورت عرق و هم دم کرده میتوانید برای درمان مخملک استفاده کنید.
- دم کرده گل گاوزبان را با شیر و یک قاشق عسل مخلوط کنید و به کودک بنوشانید که درمانگر خوبی است.
- از ژل آلوئه ورا برای تسکین درد و کم کردن التهاب جوش‌‌های قرمز ایجاد شده در بدن کودک استفاده کنید.
فرآیند پرستاری از کودک مبتلا به بیماری مخملک
- استراحت در بستر معمولاً ضرورتی ندارد اما کودک را گرم و آرام نگهدارید.
- یک حوله مرطوب گرم برای آرام کردن غدد متورم دور گردن کودک هم بسیار مفید است.
- در صورتی که کودک بی اشتها شده و یا در زمان بلع غذا گلو درد دارد ، مایعات زیادی را به او بدهید.
- برای افزودن رطوبت به هوا، از دستگاه بخور استفاده کنید. این کار گلودرد کودک را نیز بهتر می‌کند.
- چای‌های آرامش‌بخش و سوپ‌های گرم مغذی، نوشیدنی‌های خنک و بستنی را در تغذیه کودک قرار دهیم.
- درصورت خارش جوشها، اطمینان یابید که ناخن‌های کودک کاملاً مرتب و گرفته باشد تا پوست او موقع خاراندن اذیت یا زخم نشود.
- مخملک در مجموع یک بیماری حاد نیست و کودک شما هفت روز بعد از شروع و ظاهر شدن نشانه‌ها بهبود می‌یابد و می‌تواند فعالیت‌‌هایش را آغاز کند و به مدرسه برود.
عوارض مخملک در کودکان
اگر مخملک درمان نشود، باکتری ممکن است به سایر نقاط بدن هم راه پیدا کند:
- خون
- ریه‌ها
- پوست
- لوزه‌ها
- کلیه‌ها
- گوش میانی
در موارد نادر، مخملک باعث تب روماتیسمی می‌شود. این بیماری جدی است و اندام‌های زیر را تحت تاثیر قرار می‌دهد:
- قلب
- پوست
- مفاصل
- سیستم عصبی
زمان مراجعه به پزشک هنگام ابتلا به بیماری مخملک
اگر به مخملک مشکوک هستید بلافاصله با دکتر تماس بگیرید. پزشک برای کاهش شدت بیماری و پیشگیری از عوارض آن در کودک، آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. درباره عوارضی که از عفونت استرپتوکوکی ناشی میشوند شما را مطلع خواهد ساخت بطوریکه اگر بعد از بهبودی کودک شما عوارضی در وی مشاهده کردید بلافاصله مجدداً با پزشک تماس حاصل کنید.