درمان سریع کم خونی کودکان با تغذیه
تغذیه کودک کم خون یکی از مشکلات بزرگ والدین است. اما خوشبختانه روش‌های زیادی برای درمان کم‌خونی کودکان وجود دارد. با شناخت مواد غذایی غنی از آهن می‌توانید به‌سادگی کم‌خونی کودکان را درمان کنید. در این مقاله از سایت مرکز مهرپرور به بررسی غذاهای حاوی آهن و 12 غذای مفید برای کم خونی کودکان می‌پردازیم. کم خونی خفیف در کودکان علائم کمی را بروز می‌دهد و یا حتی ممکن است هیچ علائمی را نشان ندهد. آهن برای تشکیل سلول‌های قرمز خون، بهبود چرخه خون، افزایش سطح اکسیژن و استقامت در کودک شما لازم می‌باشد. پس بهتر است از غذاهای حاوی آهن در تغذیه کودک خود استفاده نمایید.
در ادامه به موارد زیر می‌پردازیم
- تغذیه مناسب کودک
- علائم رایج کم خونی در کودکان
- اهمیت وجود آهن در تغذیه کودک
- دو مدل آهن وجود دارد
- بررسی 12 غذاهای مفید برای کم خونی در کودکان
- توصیه‌هایی برای درمان کم خونی و فقر آهن
تغذیه کودک کم خون چگونه باید باشد؟
کمبود حتی یک ماده غذایی لازم در تغذیه کودک می‌تواند باعث کاهش سرعت رشد و حتی بازدارنده رشد مطلوب کودکان باشد.آهن یکی از این مواد مغذی لازم و ضروری می‌باشد.سطح پایین آهن در بچه‌ها می‌تواند سبب بیماری کم خونی در آنها گردد. تغذیه کودک باید حاوی سطوح مناسبی از مواد مغذی ضروری باشد.
مثل :
- فیبر
- آهن
- پروتئین
- ویتامین‌ها
- ماده‌های معدنی
علائم رایج کم خونی در کودکان
کم خونی خفیف در کودکان علائم اندکی را نشان می‌دهد و یا حتی امکان دارد اصلاً علائمی نداشته باشد.به همین علت است که تشخیص این بیماری در مراحل نخست تقریباً محال می‌باشد. برخی از علائم رایج کم خونی خفیف در کودکان به شرح زیر است :
- ضعف
- سردرد
- درد گلو
- خستگی
- بداخلاقی
- نفس تنگی
- بی اشتهایی
- خون در مدفوع
- ناخن‌های شکننده
- رنگ پریدگی پوست
- هوس‌های غذایی غیر معمول
اهمیت وجود آهن در تغذیه کودک کم خون
وجود آهن در تغذیه کودک، به تقویت عملکرد مغز آنها کمک می‌کند و برای موارد زیر در تغذیه کودک کم خون ضروری می‌باشد:
- تشکیل سلول‌های قرمز خون
- افزایش سطح اکسیژن
- بهبود چرخه خون
- استقامت
آهن «هِم» و فرق آن با آهن «غیرهِم»
آهن خوراکی به دو شکل است: آهن «هم» و آهن «غیرهم». سبزیجات حاوی آهن غیرهم هستند. گوشت‌‌ها و غذاهای دریایی، حاوی هر دو آهن هم و غیرهم هستند.
1) آهن «هم» Heme
این مدل آهن، به طور طبيعي از هموگلوبین بدست مي آيد. در نتيجه، در منابع حیوانی زیر قابل دسترس می‌باشد ، مانند گوشت، ماهی، مرغ
2) آهن «غیرهم» Non- Heme
60 درصد از آهن موجود در بافت‌های حیوانی و آهن موجود در گیاهان این نوع آهن می‌باشد.، که کمتر جذب می‌شوند .
کودک به چه مقدار آهن نیاز دارد؟
آهن برای کودکی که رشد سریع دارد، بسیار ضروری است. به همین دلیل است که غلات و غذاهای کودکان با آهن غنی می‌شوند. مقدار آهن پیشنهادی بر اساس سن کودک تغییر می‌کند.
- سن ۰ تا ۶ ماهگی: ۲۷/۰ میلی‌گرم در روز
- سن ۶ تا ۱۲ ماهگی: ۱۱ میلی‌گرم در روز
- سن ۱ تا ۳ سالگی: ۷ میلی‌گرم در روز
- سن ۴ تا ۸ سالگی: ۱۰ میلی‌گرم در روز
نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا آمده‌اند یا دچار کمبود وزن در هنگام تولد هستند، نسبت به کودکانی که با وزن طبیعی به دنیا آمده‌اند، نیاز بیشتری به آهن دارند.
پرستار کودک و نوزاد در منزل از مجموعه خدماتی است که می‌تواند در منزل شما اتفاق بیفتد. مرکز پارسیان مهرپرور با سابقه ترین شرکت خدمات پرستاری در منزل می‌باشد.
بررسی 12 غذاهای مفید برای کم خونی در کودکان
بعضی از رژیم‌های غذایی سالم برای افزایش آهن در تغذیه کودکان شامل موارد زیر می‌باشد :
1- آجیل در تغذیه کودک کم خون
آجیل، سرشار از مواد ضروری شامل : آهن ، امگا ۳ ، پروتئین‌ها ، اسیدهای چرب و چربی‌های سالم برای بدن کودک می‌باشد. یک رژیم غذایی حاوی انواع گوناگون آجیل یک روش مطلوب براي تأمين مواد مغذی مورد نیاز در تغذیه کودک کم خون می‌باشد. مثل : پسته ، گردو ، بادام و بادام زمینی . پس اضافه کردن آجیل به طور روزانه به تغذیه کودک، آهن موردنیاز بدن آنها را بصورت کامل تأمين مي نماید.
2- تخم مرغ در تغذیه کودک کم خون
تخم مرغ سرشار از تمام مواد مغذی لازم و همچنین منابع غنی از آهن براي کودکان می‌باشد. تفاوت اساسی که تخم مرغ با دیگر ماده‌های غذایی دارد، این است که می‌توانید آن را از همان ۴ ماهگی کودکان، در رژیم غذایی آنها قرار دهید. یک وعده غذایی با تخم مرغ به حفظ سطح هموگلوبین در بدن کودکان و بالا رفتن استقامت بدن کودک کمک مي کند. اضافه کردن یک عدد تخم مرغ در تغذیه کودک، همه ی نیازهای بدن او به آهن را تأمين مي نماید.
3- گوشت قرمز و جذب سریع آهن
گوشت قرمز یک منبع غنی از آهن می‌باشد.آهن موجود در گوشت قرمز به آسانی به وسیله خون جذب شده و توزیع بیشتری در بدن شما دارد.گوشت بره و گوشت گاو دارای سطح بسيار بالايي از آهن می‌باشد.از این جهت ، باید در تغذیه کودک کم خون از آن استفاده کرد.استفاده دو وعده گوشت قرمز، با حتی یک وعده،دارای حدود ۵/ ۳ ميلي گرم آهن می‌باشد و این اندازه آهن براي کودکان، ایده‌آل است.
4- انار درمان کننده کم خونی در کودکان
براي درمان کم خونی در کودکان می‌توانید انار مصرف کنید.میوه انار منبع غنی از مواد معدنی می‌باشد. همچنين دارای ویتامین C است که در جذب آهن به بدن کمک فراوانی می‌کند.کودکان اکثرا این میوه را دوست دارند.پس شما به راحتی می‌توانید از این میوه برای رفع مشکل آنها در تغذیه کودک کم خون استفاده نمایید.
5- کلم بروکلی از بهترین غذا برای کم خونی کودکان
کلم بروکلی سرشار از آنتی اکسیدان‌های الزامی، الیاف، ویتامین‌ها و ماده‌های معدنی ضروری برا بدن کودکان می‌باشد. همچنین این سبزی مفید، یک منبع غنی از آهن است.استفاده کلم بروکلی در حفظ جریان خون مطلوب و تأمين سطح اکسیژن لازم در بدن موثر می‌باشد.استفاده از آن به رشد سالم مغز و عملکرد مطلوب آن در بچه‌ها کمک مي نماید.مصرف نیم کاسه کلم بروکلی در روز آهن مورد نیاز در تغذیه کودک کم خون شما را تأمين می‌کند.
6- میوه‌ها و دانه‌های خشکیده
میوه‌ها و دانه‌های خشکیده یک منبع غذایی بسیار مقوی می‌باشد.همچنين بسياری از بچه‌ها میل و علاقه ی فراوانی به میوه‌ها و دانه‌های خشک شده دارند و از خوردن آنها در هر سنی لذت می‌برند. استفاده روزانه نصف فنجان از میوه‌های خشکیده یا دانه‌ها،سالم بودن تغذیه کودک شما را ضمانت می‌کند. میوه‌ها و دانه‌هایی مثل : آلو ، زردآلو ، دانه کدو تنبل و … به صورت خشکیده منابع غنی از آهن برای کودکان می‌باشد.
7- استفاده از غلات
غلات یک دسته از مواد غذایی است که حامل ماده‌های مقوی ضروری مورد نیاز در تغذیه کودک می‌باشد. غلات غنی شده با دوز معمولی، آهن مورد نیاز بدن کودک را برای اطمینان از جریان مناسب خون، رشد مغز و پيشگيری از کم خونی ارائه می‌شود. استفاده یک ظرف از غلات و حبوبات روزانه، براي تأمين آهن مورد نیاز کودک شما کافی می‌باشد. همچنین غلات براي رشد تمامی اعضای بدن و عملکرد مطلوب بدن کودک شما مهم می‌باشد. مثل: جو ، گندم ، جو دو سر و …
8- سبزیجات دارای برگ‌های سبز
سبزیجات دارای برگ‌های سبز یکی از مغذی ترین ماده‌های غذایی در تغذیه کودک، بخصوص براي گیاهخواران می‌باشد. اسفناج و کلم پیچ قطعاً باید در تغذیه کودک قرار گیرد. مصرف یک فنجان سبزیجات برگ سبز در روز می‌تواند تمام آهن مورد نیاز کودک شما را تأمين نماید. این سبزیجات دارای فیبر،کلسیم، مواد معدنی، یک منبع بی نیاز از آهن و تمام ویتامین‌های لازم می‌باشد.
9- آب آلو در تغذیه کودک کم خون
آب آلو یکی از انواع آبمیوه‌های سرشار از آهن می‌باشد.آب آلو در هر فنجان حاوی ۳ ميلي گرم آهن است.همچنين آب آلو براي علاج یبوست بسیار موثر بوده و به کودک نوپای شما کمک مي‌کند که،نیاز روزانه ی خود به آهن را از طريق مصرف آن دریافت نماید.
10- حبوبات در تغذیه کودک کم خون
مصرف یک فنجان از حبوبات در هر روز، ۴ ميلي گرم از آهن مورد نیاز برای بدن کودک شما را فراهم می‌کند. حبوبات به همان میزان غلات در برطرف کردن نیازهای روزانه بدن کودک شما به آهن تاثیرگذار می‌باشد. پس مواد زیر را در رژیم غذایی روزانه بچه‌ها قرار دهید:
- لوبیا
- نخود
- سویا
- لوبیا قرمز
- لوبیا سیاه و سفید
11- مرکبات افزایش دهنده جذب آهن
برای حفظ سطح مطلوب هموگلوبین سالم در کودکان، دست کم ۱ میوه از خانواده مرکبات را روزانه در تغذیه کودک قرار دهید . این خانواده از میوه‌ها، یک منبع مستقیم از آهن نمی‌باشد، اما به بهبود ظرفیت جذب آهن در کودک شما کمک می‌کند. خوردن میوه‌های خانواده مرکبات :
- ویتامین C مورد نیاز برای بدن کودکان را تأمين می‌کند.
- به طور فزاینده ای به جذب آهن ماده‌های غذایی به وسیله بدن آنها کمک مي کند.
12- ماهی از غذاهای خون ساز برای کودکان
اسید چرب امگا ۳ به جلوگيري از لخته شدن خون، در نتيجه، سکته مغزی و ترویج جریان خون در بدن به طور مرتب کمک می‌نماید. ماهی غنی از آهن و اسیدهای چرب امگا ۳ می‌باشد. در تغذیه کودک خود ۲ وعده ماهی در هر هفته قرار دهید تا نیازهای بدن او به آهن و دیگر مواد مغذی را تأمين نمایید. ماهی‌های ( سالمون ، قزل آلا و روغنی کوچک ) دارای ارزش غذایی بسیاری بوده و از منابع عظیم آهن می‌باشند.
در صورتی که شاغل یا دست تنها هستید و برای نگهداری از فرزندان خود به پرستار کودک و نوزاد احتیاج دارید ،می‌توانید از تعرفه پرستار و مراقبت کودک که توسط مرکز پارسیان مهرپرور ارائه می‌شود، استفاده نمایید. جهت دریافت خدمات پرستاری و مراقبت از کودک در منزل با ما تماس بگیرید.
توصیه‌هایی برای درمان کم خونی و فقر آهن در تغذیه کودک
مشکلات گوارشی و یبوست را از بین ببرید. از غلات و حبوبات جوانه زده استفاده نمایید. غذاهایی که غنی از آهن مي باشند، استفاده کنید. از مصرف چای و قهوه همراه یا بلافاصله پس از غذا خودداری نمایید. سبزی‌هایی که استفاده می‌نمایید را شست و شو و ضدعفونی کنید. از قطره آهن همزمان با آغاز تغذیه تکمیلی تا پایان 2 سالگی در کودکان استفاده نمایید. پیش از تهیه مصرف غذا و پس از هر بار اجابت مزاج، دستها را با آب و صابون کامل بشویید. از خشکبار مانند توت خشک، برگه آلو، انجیر خشک و کشمش که منابع آهن هستند،استفاده نمایید. از منابع غذایی دارای ویتامین در هر وعده غذایی، جهت جذب بهتر آهن استفاده نمایید. مثل:
- کلم
- پرتقال
- لیمو ترش
- فلفل سبز
- توت فرنگی
- گریپ فروت
- کوجه فرنگی